• Copyright

    <span>Copyright</span>

    © 2019 Historia Ime

December 20, 2025
Author

Alba Ahmetaj

Alba Ahmetaj është juriste dhe bashkëthemeluese e ProLGBT. Ajo është një ndër asetet e Historia Ime që në fillimet e saj dhe zëri i saj është i dukshëm sidomos në seksionet e feminizmit, LGBT-ve dhe Drejtave të Njeriut të portalit pasi motivimi i saj ka qënë me i fokusuar në këtë drejtim. Ajo është aktiviste prej 10 vitesh për avancimin e të drejtave të komunitetit LGBTI në Shqipëri dhe ka luftuar për të ndihmuar përmirësimin e jetës së grave dhe vajzave të këtij komuniteti. Alba është Drejtoresha e Programeve të dedikuara grave dhe vajzave të komunitetit LBT.


IDENTITET  / LGBTI+
JOQ, mos ndoshta janë thjesht drita shumëngjyrëshe?
Alba Ahmetaj Posted On 10/12/2025


Sapo në Tiranë u ndezën dritat e fundvitit, interneti u mbush me një “Skandal Kombëtar”.

Korrupsioni? Jo.

Varfëria? Jo.

Vrasjet? Jo.

Kriminaliteti? Jo

Ngjyrat o njerëz, ngjyrat. Po, po, ngjyrat. JOQ, faqja që e shpall veten “zëri i popullit”, por në praktikë shumë shpesh është zëri i panikut “moral”, zgjodhi të na njoftojë sot se kryeqytetit tonë “i kanë futur ngjyrat LGBT në ADN”.

Dëm i rëndë kombëtar? Shkatërrim i familjes? JOQ, mos ndoshta janë thjesht drita shumëngjyrëshe, të cilat ekzistojnë në planetin Tokë që prej shpikjes së llambës. Kjo e juaja është e njëjta logjikë që përdorni gjithmonë ndaj komunitetit LGBT: “Mos dilni në ekran! Mos u shfaqni publikisht! Bëni çfarë të doni në dhomat tuaja!” Epo mirë. Po e japim fjalën që do rrimë në shtëpitë tona. Kemi disa javë që nuk dalim më në TV. U kujtua JOQ që kur vjen puna tek komuniteti LGBT marrin shumë klikime dhe komente, dhe meqë ka disa kohë që nuk ka patur asnjë lajm nga ky komunitet, hajt ta shpikim ne. Pra problemi i tyre nuk ka qenë asnjëherë dalja jonë në ekran, por me mungesën e lajmeve që u sjellin klikime në përgjithësi. Dhe JOQ ka një histori të gjatë me këtë fiksimin për LGBT — duke filluar nga titujt sensacionalë që nxisin panik, deri tek publikime që dehumanizojnë komunitetin. Këto nuk janë opinionet tona, janë thjesht gjurmë të dukshme në arkivën e tyre publike. Dhe pasi sheh mënyrën se si këto portale e kanë ngritur “karrierën” me klikime edhe mbi shpinën e komunitetit LGBT, lind natyrshëm pyetja ironike: Mos vallë është dikush që i financon këto narrativa? Dikush që prej vitesh ndërton famë dhe karrierë familjare duke hedhur baltë mbi personat LGBT? Nuk mund ta konfirmojmë këtë, por logjika tregon që homofobia është biznes i mirë për disa. Ndërkohë, le të sqarohemi: Dritat e Tiranës nuk janë LGBT. Janë thjesht drita. Por nëse disa njerëz çdo kombinim ngjyrash e shohin automatikisht si “pushtim ylberi”, atëherë problemi s’është tek qyteti — por tek ata vetë./E.M.


Continue Reading
0


IDENTITET  / LGBTI+
Albania’s first LGBTQ+ shelter rejects false allegations amid political tensions following gender equality law
Alba Ahmetaj Posted On 11/11/2025


Albania’s first residential shelter for LGBTQ+ youth, Streha rejects allegations made this week by a former beneficiary, stating that all procedures in her case were carried out in coordination with state authorities and documented according to legal and professional standards.

The claims were made by Luana Myrto during a televised interview on Euronews Albania on November 8. Myrto alleged that she had been taken from her family and placed in the shelter without consent.

Speaking on national television, Adela Alikaj, Executive Director of Streha, said the placement occurred in 2015, when Myrto was 16 and assessed as at high risk of exploitation. She said the referral was made by the State Social Service in coordination with child protection workers and the specialized center ARSIS, and that the client’s parent signed a notarized consent document authorizing temporary shelter placement.

“Every step of the case management was carried out jointly with state institutions and is fully documented,” Alikaj said, noting that confidentiality rules limit how much case information can be discussed publicly.

After the emergency period, Myrto was transferred to Tjetër Vizion, a licensed institution for minors. As an adult, she later sought assistance again at Streha, receiving housing, psychosocial counseling, and other support, the center said.

Political context

The dispute comes days after Albania passed a new gender equality law, expanding anti- discrimination protections. The reform has triggered organized backlash from segments of conservative religious groups and far-right commentators.

Among those who publicly opposed the law was pastor and activist Akil Pano, who has voiced concerns about LGBTQ+ rights legislation for more than a decade. Analysts note that his recent messaging parallels far-right evangelical rhetoric in the United States, and comes at a time when former Prime Minister Sali Berisha, currently designated persona non grata by the U.S. government, has increasingly sought to engage conservative religious constituencies.

Human rights organizations say this alignment has contributed to an environment in which LGBTQ+ institutions and activists have become targets of disinformation campaigns.

“Within a matter of weeks, a technical law designed to align Albania with European gender equality standards was reframed as a cultural threat,” said Altin Hazizaj, legal analyst and founder of the LGBTQ rights organization PINK Embassy. “Instead of discussing what the law actually regulates – institutional responsibilities, access to services, and equal treatment – the public was flooded with messages about ‘destroying the family’ and ‘endangering children.’ This is a well-documented pattern in Europe: emotional fear appeals replace legal facts in order to manufacture social division. The language, the pacing, and the repetition all suggest a coordinated disinformation strategy rather than a spontaneous public debate.”

Co-founders respond

In a joint reflection, co-founders Kristi Pinderi and Xheni Karaj said Streha has historically operated under heightened scrutiny:

“Streha has served as a home for over 300 individuals who had nowhere else to go. Its work is documented, monitored, and sustained by the community itself.”

They described the shelter as a cornerstone of LGBTQ+ social support infrastructure in Albania.

“For many, Streha has been a home at the moment when home was no longer safe,” said co- founders Pinderi and Karaj. “It has not only provided shelter, but a sense of continuity – a reminder that a life does not end at the moment of rejection. Over the years, Streha has helped more than 300 young people rebuild their stories, connect with education, work, and community, and imagine futures that once felt impossible. It stands today not just as a service, but as a collective memory of care – built by those who lived there, worked there, and held one another up through the hardest nights.”

Continuing work

Streha says it will continue providing services based on professional standards and legal mandates. “We remain committed to the safety and dignity of every person at risk,” Alikaj said.

Founded in 2014, Streha is the first residential shelter for homeless LGBTQ+ youth in Albania and among the first of its kind in Southeast Europe. The center was established by activists from the Albanian LGBTQ+ movement at a time when services for young people facing family rejection, violence, and homelessness were largely non-existent. Streha operates in partnership with state social services and international organizations, providing temporary housing, psychosocial support, education access, employment assistance, and long-term reintegration planning.

The shelter emerged from a broader LGBTQ+ movement in Albania that began gaining visibility in the late 2000s, pushing for legal protections, public acknowledgment, and access to services. Since then, Albania has passed several key anti-discrimination and gender equality laws, though implementation remains uneven and public opinion polarized. Human rights organizations note that despite legal progress, LGBTQ+ people in Albania continue to face stigma in family settings, religious spaces, and public institutions – making services like Streha critical for young people at risk.


Continue Reading
0


IDENTITET  / Personazh
Një nismë që mbron dinjitetin
Alba Ahmetaj Posted On 10/11/2025


Në Shqipëri, shumë persona me aftësi të kufizuara përballen çdo ditë me sfidat e lëvizjes. Shumë prej tyre përdorin karrige me rrota të dhuruara, të përdorura ose të vjetra, të cilat shpesh prishen dhe nuk kanë ku t’i riparojnë. Një defekt i vogël mund të shndërrohet në javë të tëra izolimi, varësie nga të tjerët dhe pamundësie për të dalë nga shtëpia apo për të kryer aktivitetet bazë të përditshme.

Kur pyetëm se pse ju desh të merrnin një iniciativë të tillë, përgjigja e Koordinatores së projektit, Kristiana Lee ishte e shkurtër, por zemërthyese. Ajo na tha: “E pamë që nuk po e bënte askush tjetër këtë”

Pikërisht ky ishte shkaku pse lindi një projekt I tillë dhe i pazakontë në vendin tonë, një shërbim lëvizës që riparon karriget me rrota dhe pajisje të tjera ndihmëse për personat me aftësi të kufizuara, duke u shkuar atyre në shtëpi. Projekti synon të mbështesë fillimisht 50 persona në qytete dhe zona të ndryshme të Shqipërisë, me qëllimin që askush të mos mbetet i izoluar vetëm sepse pajisja e tij e lëvizjes është prishur.

Kristiana tregon se ideja lindi nga një boshllëk i madh:

“Shumë persona me aftësi të kufizuara mbeten të izoluar për ditë apo javë kur karrigia e tyre prishet, sepse nuk ka shërbime riparimi. Ne e pamë këtë si një nevojë urgjente për të siguruar lëvizshmëri, dinjitet dhe pavarësi.”

Në vend që njerëzit të detyrohen të udhëtojnë ose të presin ndihmë të pasigurt, ekipi i projektit shkon vetë në banesën e tyre me një mekanik dhe një asistent. Riparimet bëhen në moment, duke iu rikthyer përdoruesve mundësinë për të lëvizur dhe për të vazhduar jetën e tyre pa pengesa.

Ajo thekson se projekti nuk është vetëm një shërbim teknik. Ai është një model fuqizimi.

“Personat me aftësi të kufizuara janë pjesë e ekipit tonë, jo vetëm përfitues. Ata marrin role vendimmarrëse dhe teknike, dhe veçanërisht gratë me aftësi të kufizuara janë në qendër të drejtimit të kësaj nisme.”

Kjo qasje jo vetëm që krijon vende pune, por rrit vetëbesimin, pavarësinë ekonomike dhe rolin publik të personave me aftësi të kufizuara, duke treguar se ata janë aktorë të fortë të ndryshimit social.

Shumë karrige me rrota, sidomos ato elektrike, përfundojnë në mbetje kur prishen. Bateritë e tyre përmbajnë substanca të rrezikshme për shëndetin dhe mjedisin.

“Riparimi dhe ripërdorimi i pajisjeve zvogëlon ndotjen dhe mbetjet. Ne duam të krijojmë një qark të qëndrueshëm, ku pajisjet të kenë jetë më të gjatë dhe komuniteti të mbështetet” – thotë Kristiana.

Pra, projekti sjell dy përfitime të mëdha: lëvizshmëri për njerëzit dhe mbrojtje për mjedisin.

Më pas Kristiana na rrëfen një histori të thjeshtë, por shumë prekëse:

“Ndihmuam një djalë të ri që kishte mbetur pa lëvizur për ditë sepse bateria e karriges elektrike ishte prishur. Kur e rregulluam, na tha i lumtur: ‘Tani mund të dal sërish në diell’. Këto momente na kujtojnë pse ky projekt ka kaq shumë vlerë.”

Çdo karrige e rregulluar është një jetë më aktive, më e pavarur dhe më dinjitoze.

Në fakt, rrugëtimi sapo ka filluar, por vizioni është i qartë:

“E shohim këtë si fillimin e një rrjeti kombëtar të shërbimeve të riparimit. Duam që çdo qytet, çdo zonë rurale, të ketë akses. Publiku mund të na ndihmojë me promovim, donacione apo vullnetarizëm, ndërsa institucionet mund të mbështesin me politika, fonde dhe bashkëpunime.”

Në thelb, kjo nismë është një thirrje për solidaritet. Për t’i dhënë lëvizje atyre që shoqëria shpesh i lë në pritje. Për t’i kthyer dinjitetin dhe hapësirën që meritojnë./E.M.


Continue Reading
0


Feminizmi  / IDENTITET  / LGBTI+  / PA KATEGORI  / Te Drejtat e Njeriut
Dita e dështimit të Akilit dhe dy rrugët që i mbeten
Alba Ahmetaj Posted On 06/11/2025


Kuvendi i Shqipërisë pritet të miratojë sot një ligj për barazinë gjinore.

Ligji do përmirësojë një ligj të vjetër të vitit 2008, do të fuqizojë mekanizmat që garantojnë barazi gjinore me synim mbrotjen e grave njësoj si burrat, jo vetëm në sferën publike por edhe në atë private, do të promovojë ndarjen më të drejtë të pergjegjësivë familjare dhe barazinë në përfaqësim politik e institucional, si dhe do të garantojë mosdiskriminimin me bazë gjinore.

Por ndërsa shqiptarët kanë arsye të ndihen optimistë sot, Akil Pano, do duhet të ndihet i zhgënjyer, pasi sot është dita e dështimit të tij.

Që më 25 korrik të vitit 2012, kur doli për herë të parë në ekran në një episod të Zonë e Lirë përballë meje e kolegëve të mi, ai u është imponuar shqiptarëve si një autoritet moral, që përmes lidhjes që pretendon se ka me Perëndinë, na paskërka ardhur të shpëtojë shoqërinë shqiptare duke i treguar asaj të vërtetën.

Dhe që atë ditë, nuk ka rreshtur së thëni se familjen shqiptare po e kërcënon jo mungesa e shpresës, por LGBT, jo mungesa e punës dinjitoze për të rinjtë, por LGBT, jo shkatërrimi absolut i sistemit arsimor, por LGBT.

Për 13 vjet rresht nuk ka rreshtur së thëni se familjeve tona po u kërcënon ekzistencën, jo mungesa e drejtësisë, por LGBT, jo mungesa e një sistemi shëndetësor ku mund të shkojë kushdo pavarësisht sa para ka në bankë, por LGBT.

Na ka thënë se përmes këtij ligji që Shqipëria miraton sot apo të tjerëve që ka miratuar më herët, jo vetëm do rrëmbejnë fëmijët, do u ndryshojnë atyre gjininë me biçak në dorë, por se “qëllimi kryesor është shkatërrimi final i këtij vendi”.

Sot Akili e ka për detyrë të na sqarojë pse nuk na mbrojti dot!

E nëse nuk e bën dot, pra nëse nuk del dot përpara të thotë pse dështoi, le të bëjë këtë gjënë tjetër:

Në ditën e dështimit monumental, ai mund t’i futet politikës, e t’i kapë patatet e nxehta me duart e veta.

Meqë si prift nuk na shpëtoi dot, le të na shpëtojë si politikan!
Se nëse është vërtet prift që e ditka apokalipsin që po i vika Shqipërisë, si mund t’ia lejojë vetes që të mos përpiqet me të tjera metoda e në të tjera nivele për të na ardhur në ndihmë?!

Ç’prift na qënka ai që i bën bisht thirrjes historike për të ndihmuar të tjerët?

Le ti masë aty, në Kuvend, idetë e veta, e përmes tyre të bëjë luftën për ne të gjithë që nuk e shikokemi dot atë që shikon ai.

Akili ka sot mundësi ta marrë besimin e qytetarëve përmes votës.
Le të marrë pastaj me vete edhe Armirin, Altinin, Kastriotin, po të duan edhe Dorinën, Aulonin e ndonjë tjetër dhe të bashkohen me Tritanin, Saimirin, Luçianon, Enon, e të tjerë si ata në Partinë Demokratike.

Këta të gjithë ama, dështimin e kanë mjet pune, e kanë pjesë të identitetit të tyre. Sepse edhe betejat i kanë me mullinjtë e erës.

Problemi është që Tritanit edhe I falej në 1995 frika nga homoseksualizmi, pavarësisht se pastaj u detyrua të votojë pro dekriminalizimit të tij.

Mesiles, kur e shikon sot, mund t’ja falësh panikun që kishte në 2010, edhe pse pastaj votoi – gjithashtu në rresht ku e vuri Saliu – pro ligjit kundër diskriminimit, që ishte ligji i parë që njohu në Shqipëri identitetin gjinor.

Pra bashkë me skuadrën që dështimin e ka thelb të jetës së vet politike, edhe Akili mund të vazhdojë luftën me mullinjtë e erës, pavarësisht se në 2025 ka më shumë shqiptarë jashtë Shqipërisë, të cilët janë të integruar në shoqëritë perëndimore ku jetojnë. E tek ta zor se ngjit morali panik.

Po ç’rëndësi ka kjo? Rëndësi ka që Akili ka mundësi që nga ai podium politik, ku përgjegjësia publike ka peshë reale, të na mbrojë meqë qënkemi në rrezik, e të na thotë se çfarë vizioni ka për Shqipërinë, cfarë ideje ka për ta mbrojtur familjen, si mendon ai se mund ta fuqizojë shoqërinë shqiptare t’u bëjë ballë sfidave të mëdha me të cilat përballet, e kështu me rradhë.

Nëse Saliu nuk e do në parti, Akili si burrë që ka vendosur që jetën që i ka mbetur ta jetojë “me qëllim” (siç tha dje te emisioni i shokut), pra meqë do të jetojë në mënyrë të domethënshme, le ta krijojë ai partinë e parë të ekstremit të djathtë.

Nëse emërtimi ekstrem i djathtë nuk i duket i drejtë, le ta quajë partinë si të dojë, rëndësi ka ta provojë njëherë t’u shkojë shqiptarëve ballë për ballë e t’u thotë cilët janë ata politikanë që duan ta shkatërrojnë Shqipërinë, cilat na qënkan këto forca madhore që dashkan të ndryshojnë me biçak në dorë gjininë e fëmijëve, e t’u thotë pastaj kush është ai vetë, çfarë ëndrre ka, ca idesh ka për Shqipërinë dhe si mendon t’i mbrojë shqiptarët nga gjithë këto të këqia që mendon se u kanosen.

Në vend që të fusë djalin në listat e PD, apo të çojë Linditën sa në një banak televiziv në tjetrin për të na thënë se si LGBT po shkatërron familjen, le të dalë vetë a t’u thotë qytetarëve ca plani ka ai për ta shpëtuar familjen shqiptare.

Akili akuzon shpesh “ata të ekstremit të majtë”, por pa thënë emra. Unë nuk di kujt i thotë kështu, se as Taulanti i grupit të PS, e as Toni Gugu i kishës së vet në qeveri nuk duken as të majtë, e jo më ekstremisht të majtë, po kjo është çështje tjetër. Le të dalë pra ballë për ballë me armiqtë e shqiptarëve – cilëtdo qofshin ata, me apo pa emër – dhe të na thotë se si do na shpëtojë.

Por nuk ka për ta bërë këtë.

Jo vetëm pse Saliut i intereson që Akili të rrijë aty ku është, që pishtarin ultra konservator në Shqipëri ta mbajë Saliu, e jo Akili, por edhe sepse Akili e di që sapo të hyjë edhe zyrtarisht në politikë, nuk mund të fshihet më pas paralajmërimeve qiellore, apo pas fantazive me karakter apokaliptit.

Sapo të kërkojë votë, e di edhe që duhet të japë llogari.

Dhe atë ditë, nuk i lejohet më të trembë shqiptarët me rrëmbime fëmijësh, me operacione imagjinare, apo me lloj lloj komplotesh që vetëm ai arrin t’i shohë.

Nuk e bën dot këtë, sepse e di që sapo ta heqë petkun e priftit e të veshë xhaketën e politikanit, Akilit i bie maska më e rëndesishme që ka, ajo e viktimës.

Nuk mund të qajë më pastaj se po e përndjek Xheni e LGBT apo se po i mbyll gojën komisioneri kundër diskriminimit.

E nëse nuk bëhet dot për lajm për portalet fetare në anglisht si një martir të cilin duan ti mbyllin gojën, ç’i mbetet të jetë?

Në ditën e dështimit monumental, kur e vetmja gjë që e bën relevant dhe që e mbron nga të dhënit llogari për humbjen, është petku i priftit dhe roli i shpikur i viktimës, si mundet ai ti lerë këto?

Humbja e këtij roli pra, sidomos sot në ditën e humbjes më të madhe të tij, i sjell edhe humbjen e pushtetit.

Se nëse nuk do të ishte njeriu me pushtetin që i vjen nga mundësia që i ka krijuar vetes të tmerrojë shqiptarët me lloj lloj skenarësh apokaliptikë, ç’mbetej të ishte pastaj Akili?

Boksieri që nuk u bë dot?

Apo filozofi me PhD të cilit nuk i gjendet disertacioni?

Nga Kristi Pinderi.


Continue Reading
0


IDENTITET  / PA KATEGORI
Nuk ka prova? S’ka gjë, ka gjykim!
Alba Ahmetaj Posted On 28/10/2025


Në vend që të festonte për afrimin e një sportisteje me karrierë 16-vjeçare ndërkombëtare, volejbolli shqiptar zgjodhi të bëjë atë që di të bëjë më mirë vetë shoqëria shqiptare: të GJYKOJË. Nayara Ferreira, 32 vjeçe, lojtare braziliane e klubit Dinamo, është pezulluar nga Federata Shqiptare e Volejbollit për t’iu nënshtruar një “testi gjinie”. Arsyeja? Disa klube “dyshojnë” mbi identitetin e saj gjinor, ose ndoshta thjesht donin të hiqnin qafe një lojtare të fortë që mund t’u marrë mundësinë për të fituar kampionatin.

Në mungesë të çdo prove, vendimi duket më shumë një paranojë kolektive se sa një nevojë sportive. Ferreira ka luajtur për vite në Brazil, Portugali, Çeki, Spanjë e Finlandë, gjithandej si lojtare profesioniste me licencë ndërkombëtare, por në Shqipëri, ajo duhet “të vërtetojë” përsëri kush është.

Klubi Dinamo e ka quajtur këtë proces fyes dhe diskriminues, ndërsa Federata mbron veten me fjalët magjike “ndershmëri sportive”. Por, me sa duket ndershmëria fillon të mungojë pikërisht aty ku fillon paragjykimi.

Në emisionin Top Story, Neli Demi kujtoi se “kur zbehen kufijtë mashkull-femër, ne frikësohemi dhe gjejmë mënyrën më poshtëruese për ta fshehur këtë frikë.” Ndërsa Grida Duma, me sensin e saj të zakonshëm të “analizës së thellë”, tha se “nuk ka vend për dyshim, pasi Nayara është një grua shumë e bukur.” Pra, përkufizimi i gruas në Shqipëri qenka estetik: nëse je e bukur, je grua; nëse jo, ndoshta duhet një test gjinie!

Duma shkoi më tej, duke e kthyer rastin në një koment të gjerë mbi “revanshin e atyre që duan të pranohen si të ndryshëm me forcë”, një thumb i qartë ndaj komunitetit LGBT. Kështu, një çështje që duhej të trajtohej me kujdes dhe profesionalizëm, u përdor për të ushqyer të njëjtat narrativa të lodhura për “ndryshimin që po na imponohet”.

Por e ti kthehemi rastit në fjalë, pasi ai është më shumë se një debat sportiv; është një pasqyrë e mënyrës se si shoqëria shqiptare ende nuk di të përballet me trupin e grave dhe identitetin e tyre pa frikë e pa gjykim. Dhe derisa institucionet tona të mësojnë se dinjiteti nuk mund të shkelet me këmbë për shkak të disa thashethemeve keqdashëse, volejbolli dhe sporti shqiptar femëror në tërësi, mbetet në mëshirë të fatit./A.A.


Continue Reading
0


IDENTITET  / LGBTI+
Kur barazia përjashtohet nga vetë ata që duhet ta mbrojnë
Alba Ahmetaj Posted On 24/10/2025


Mazhoranca në Kuvend ka vendosur që ligji për barazinë gjinore qenka “shumë modern” për shijet e saj. Prandaj, ajo po i heq disa fjalë që e bëjnë këtë ligj shumë gjithëpërfshirës, si “identitet gjinor”, “shprehje gjinore”, “orientim seksual” dhe “përkatësi e shumëfishtë”. Në vend të tyre, propozojnë një kthim te formulat e sigurta dhe të njohura siç është burrë dhe grua. Sipas Taulant Ballës, që e ka firmosur relacionin dhe ka sugjeruar amendamentet, kjo do ta bëjë ligjin “më të qartë”, “më në përputhje me Kushtetutën” dhe, siç e shton ai me shumë bindje, “më afër Bashkimit Evropian”. Ironia është se asnjë nga këto “argumente” nuk qëndron!

Në BE, koncepti i barazisë gjinore nuk është më prej kohësh aq binar sa në imagjinatën e zyrtarëve tanë. Vetë gjykatat evropiane kanë pranuar që identiteti gjinor dhe orientimi seksual janë pjesë e të njëjtës fushë të mbrojtjes nga diskriminimi. Por në Shqipëri, mesa duket, disa mendojnë se “acquis communautaire” është si Bibla, mund ta interpretojmë si të na vijë për mbarë. Për ata që nuk e dinë se çfarë është “acquis communautaire”, me fjalë më të thjeshta shpjegohet si e gjithë baza ligjore dhe parimet mbi të cilat funksionon Bashkimi Evropian, dhe çdo vend që do të bëhet pjesë e tij duhet t’i përshtasë ligjet kombëtare me këtë kornizë. Dhe për rastësi të bukur, vetëm një ditë para se këto amendamente të bëheshin publike, Balla takoi krerët e besimeve fetare. Jo për të diskutuar ligjin për kultet e as për çështje humanitare, por për ligjin për barazinë gjinore. Ja ku e kuptojmë që feja, në Shqipëri, nuk është ndarë nga shteti, atëherë kur i duhet shtetit.

Sipas mazhorancës, heqja e termave nuk cënon askënd. Pra, ne po i fshijmë, por mos u shqetësoni, se mbrojtja mbetet! Është si të thuash: “S’do të përmendim më, por të duam njësoj.” Kjo logjikë do të ishte qesharake, po të mos ishte kaq serioze. Sepse kur ligji nuk të përmend, ai nuk të mbron. Dhe kur një politikan thotë se “këto gjëra nuk përputhen me realitetin shqiptar”, ai thjesht po pranon që nuk do t’i shohë njerëzit që nuk i përshtaten “qejfit” të tij.

Në fakt, kjo nuk është betejë për fjalë, por për ekzistencë. Sepse njerëzit që preken nga këto fjalë nuk janë fantazma të agjendave të huaja, por qytetarë që jetojnë këtu, punojnë, paguajnë taksa dhe duan të mos trajtohen si gabim në ligj por të jenë të barabartë para tij.

Shqipëria po shkel standardet që vetë i ka vendosur, pasi që prej vitit 2010, ligji për mbrojtjen nga diskriminimi ka njohur shprehimisht identitetin gjinor dhe orientimin seksual si baza të ndaluara diskriminimi. Ti heqësh tani nga një ligj tjetër i rëndësishëm, do të thotë të bësh hapa pas në rrugën drejt integrimit evropian dhe të drejtave të njeriut.

Një shtet që vërtet aspiron të jetë evropian nuk e ngushton mbrojtjen e qytetarëve të vet, por e zgjeron atë.

Kristi Pinderi e tha bukur në statusin e tij: “Ky ‘lajm’ është i qartë në qëllimin për të amplifikuar një fake news dhe për të nënvizuar një koncept që nuk ekziston.” Dhe ndoshta ja vlen ta mbyllim me këtë: në Shqipëri, kur feja dhe politika bëjnë aleancë për të fshirë disa fjalë apo disa qytetarë nga ligji, duhet që edhe Kushtetuta të kërkojë azil tjetërkund./A.A.


Continue Reading
0


AKTUALITET  / IDENTITET  / LGBTI+
Deklaratë për Shtyp
Alba Ahmetaj Posted On 23/10/2025


Ne, përfaqësuesit, nënshkrues të kësaj deklarate, shprehim shqetësimin tonë për projektligjin e depozituar nga Partia Demokrate në Kuvendin e Shqipërisë “Për një shtesë në ligjin nr. 10129, datë 11.05.2009 “Për gjendjen civile”, i ndryshuar” i datës 23.09.2025, si i papajtueshëm me Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë dhe të drejtën ndërkombëtare të detyrueshme për vendin.

Aktualisht në Shqipëri, kuadri ligjor aktual njeh vetëm dy gjini, të cilat përkojnë dhe barazohen me seksin biologjik të individit të lindur femër apo mashkull, konstatuar në lindje. Çdo informacion dhe deklaratë e ndryshme, përbën vetëm keqinformim të publikut shqiptar për të ngjallur frikë dhe pasiguri për të ardhmen.

Në Shqipëri nuk ekziston asnjë parashikim ligjor që lejon regjistrimin e gjinisë për personat interseks, transgjinorë apo për ata me gjini jo-binare. Ky fakt juridik konfirmohet dhe theksohet edhe nga një seri e gjerë rekomandimesh ndërkombëtare. Në raportin e fundit të Komitetit të Kombeve të Bashkuara për Eleminimin e të Gjitha Formave të Dhunës ndaj Grave (CEDAW) është ritheksuar se Shqipëria nuk ka një mekanizëm ligjor për njohjen e identitetit gjinor të personave transgjinorë. Po kështu, konfirmohet nga raporti i Qershorit 2025 i Reporterit të Kombeve të Bashkuara mbi Çështjet e Orientimit Seksual dhe Identitetit Gjinor mbi Shqipërinë.

Sa i përket kuadrit të brendshëm ligjor, ligji nr. 10129, datë 11.05.2009 “Për Gjendjen Civile”, i ndryshuar, ka parashikuar se gjinia është një nga përbërësit e gjendjes civile. Ky ligj nuk ka asnjë rregullim të veçantë për procedurat e ndryshimit të gjinisë për personat interseks, transgjinorë dhe me gjini jo-binare. Po ashtu, siç përcakton neni 42 i këtij ligji, gjinia është një përbërës i aktit të lindjes dhe vërtetohet përmes certifikatës së asistencës së lindjes, me raport mjekësor apo me një procesverbal të hartuar në kohën e lindjes. Të vetmet gjini të pasqyruara aktualisht në dokumentet e identifikimit të shqiptarëve janë F dhe M dhe deri sot asnjë person transgjinor nuk ka mundur të ndryshojë ligjërisht treguesin e gjinisë në Shqipëri, pavarësisht situatës faktike.

Edhe në gjendjen aktuale, pa marrë ende parasysh shtesën e propozuar nga Partia Demokratike, kuadri ligjor në fuqi e lë komunitetin interseks dhe transgjinor në një situatë pasigurie juridike, duke pamundësuar reflektimin e treguesit të gjinisë në dokumentet zyrtare, çka prodhon pasoja të rënda në jetët e qytetarëve shqiptarë interseks dhe transgjinorë, të cilët hasin vështirësi të padrejta në kalimin e kufirit, aksesin në shërbime, shëndetësi dhe në të drejta me natyrë personale, reale dhe pasurore .

Në këto kushte, ku shteti shqiptar dhe aktorët politikë, si përfaqësues të të gjithë taksapaguesve shqiptarë dhe jo vetëm të “shumicës”, në një realitet ku Shqipëria aspiron harmonizim më të lartë me standardet ndërkombëtare dhe europiane të të drejtave të njeriut, do të duhet të angazhoheshin efektivisht për të adresuar problematikat e të gjithë qytetarëve, pa i diskriminuar ata dhe për të mbushur vakumet ligjore që pamundësojnë njohje efektive ligjore.

Propozimi i bërë nga Partia Demokratike është jo vetëm i pabazuar juridiksht, por edhe dezinformues për publikun shqiptar, duke shfrytëzuar një çështje të ndjeshme të të drejtave dhe lirive themelore të njeriut për qëllime politike.

Sot, u bëjmë thirrje të gjithë përfaqësuesve politikë në Shqipëri të distancohen nga nismat ligjore antikushtetuese dhe diskriminuese dhe të ndalin dezinformimin, gjuhën diskriminuese, gjuhën e urrejtjes dhe sulmin e organizuar ndaj të drejtave dhe lirive themelore të njeriut dhe të ushtrojnë veprimtarinë e tyre politike, duke zbatuar standardet ligjore, etike, profesionale dhe njerëzore ndaj të gjithë qytetarëve shqiptarë, pa dallim.

Organizatat nënshkruese:

1. Aleanca Kundër Diskriminimit LGBTI

2. Të Bashkuar Pro Kauzës LGBTI

3. Open Mind Spectrum

4. Streha LGBTI

5. Pink Embassy

6. CRCA-ECPAT Shqipëri

7. Qendra Aleanca Gjinore për Zhvillim (GADC)

8. Rrjeti i Fuqizimit të Gruas (AWEN)

9. ALO 116-111 Shqipëri


Continue Reading
0


IDENTITET
𝐃𝐄𝐊𝐋𝐀𝐑𝐀𝐓𝐄 𝐏𝐄𝐑 𝐒𝐇𝐓𝐘𝐏
Alba Ahmetaj Posted On 21/10/2025



𝐏𝐫𝐨𝐣𝐞𝐤𝐭𝐥𝐢𝐠𝐣𝐢 𝐩ë𝐫 𝐁𝐚𝐫𝐚𝐳𝐢𝐧ë 𝐆𝐣𝐢𝐧𝐨𝐫𝐞: 𝐍𝐣ë 𝐝𝐨𝐦𝐨𝐬𝐝𝐨𝐬𝐡𝐦ë𝐫𝐢 𝐮𝐧𝐢𝐯𝐞𝐫𝐬𝐚𝐥𝐞 𝐩ë𝐫 𝐝𝐫𝐞𝐣𝐭ë𝐬𝐢, 𝐝𝐢𝐧𝐣𝐢𝐭𝐞𝐭 𝐝𝐡𝐞 𝐭ë 𝐚𝐫𝐝𝐡𝐦𝐞𝐧 𝐞𝐯𝐫𝐨𝐩𝐢𝐚𝐧𝐞 𝐭ë 𝐒𝐡𝐪𝐢𝐩ë𝐫𝐢𝐬ë

21 𝑇𝑒𝑡𝑜𝑟 2025

Projektligji i ri “Për Barazinë Gjinore” i paraqitur në Kuvendin e Shqipërisë nga Ministria e Shëndetësisë dhe Mirëqenies Sociale riafirmon përkushtimin e Shqipërisë ndaj të drejtave universale, të pandashme dhe të patjetërsueshme të grave dhe burrave, vajzave dhe djemve, përmes prezantimit të një reformë të thellë ligjore të përputhur me kornizën evropiane dhe ndërkombëtare të të drejtave të njeriut, e domosdoshme për përparimin demokratik dhe ekonomik të vendit.

Gati tri dekada pas Deklaratës dhe Platformës së Pekinit (1995) dhe pas miratimit të Rezolutës 1325 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, bota, përfshirë Shqipërinë, përballet ende me pabarazi strukturore dhe sistemike që kufizojnë potencialin njerëzor dhe dobësojnë parimet demokratike.

Këto pabarazi kanë pasoja të thella mbi jetët, liritë dhe dinjitetin e miliona njerëzve dhe pengojnë zhvillimin e qëndrueshëm dhe mirëqenien shoqërore.

Shqipëria duhet të qëndrojë fort në bindjen se të drejtat e grave dhe vajzave janë universale, të pandashme dhe të patjetërsueshme dhe se barazia gjinore nuk është ideologji, por e drejtë themelore e njeriut, një parakusht për shoqëri të drejta, paqësore dhe gjithëpërfshirëse.

Projektligji i ri për Barazinë Gjinore përditëson Ligjin ekzistues të vitit 2008, duke e përafruar me acquis communautaire të Bashkimit Evropian, me Konventën Evropiane për të Drejtat e Njeriut, Konventën e Kombeve të Bashkuara për eleminimin e të gjitha formave të diskriminimit ndaj grave (CEDAW) dhe Konventën e Stambollit për parandalimin e dhunës ndaj grave dhe dhunës në familje.

𝐊𝐲 𝐥𝐢𝐠𝐣 𝐞̈𝐬𝐡𝐭𝐞̈ 𝐫𝐞𝐳𝐮𝐥𝐭𝐚𝐭 𝐢 𝐧𝐣𝐞̈ 𝐩𝐫𝐨𝐜𝐞𝐬𝐢 𝐭𝐞̈ 𝐠𝐣𝐞𝐫𝐞̈ 𝐤𝐨𝐧𝐬𝐮𝐥𝐭𝐢𝐦𝐢 𝐧𝐝𝐞̈𝐫𝐢𝐧𝐬𝐭𝐢𝐭𝐮𝐜𝐢𝐨𝐧𝐚𝐥 𝐝𝐡𝐞 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐤, 𝐦𝐞 𝐩𝐣𝐞𝐬𝐞̈𝐦𝐚𝐫𝐫𝐣𝐞𝐧 𝐞:

  • institucioneve shtetërore qendrore dhe vendore,
  • organizatave të shoqërisë civile dhe rrjeteve të grave,
  • ekspertëve të të drejtave të njeriut dhe barazisë gjinore,
  • përfaqësuesve të institucioneve ndërkombëtare, përfshirë Delegacionin e BE-së, agjencitë e OKB-së dhe partnerë të tjerë zhvillimi.

Ligji i ri forcon mekanizmat e llogaridhënies, bën të detyrueshëm buxhetimin e përgjigjshëm gjinor, mbledhjen e të dhënave gjinore, forcon kompetencat e Këshillit Kombëtar të Barazisë Gjinore dhe krijon instrumente konkrete për barazi reale në vendin e punës, në vendimmarrje dhe në jetën publike. Ai vlerëson punën e papaguar të kujdesit, promovon paga të barabarta për punë të barabartë, pjesëmarrje të barabartë në vendimarrje, drejtim dhe politikë, dhe siguron që politikat publike të kontribuojnë në zhvillim të drejtë dhe të qëndrueshëm për të gjithë qytetarët.

𝐊𝐮𝐧𝐝𝐞̈𝐫 𝐝𝐞𝐳𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐢𝐦𝐢𝐭: 𝐜̧𝐟𝐚𝐫𝐞̈ 𝐤𝐲 𝐥𝐢𝐠𝐣 𝐍𝐔𝐊 𝐛𝐞̈𝐧:
Në dritën e fushatave të fundit të keqinformimit, është e rëndësishme të sqarohet qartë se projektligji:

  • Nuk prezanton “gjiní të reja” dhe nuk zëvendëson biologjinë;
  • Nuk ndërhyn në jetën familjare dhe nuk ndryshon konceptet “nënë”, “baba” apo “prind”;
  • Nuk cënon fenë, sportin apo identitetin kombëtar;
    Përkundrazi, forcon familjen shqiptare, mbron dinjitetin e çdo qytetari dhe siguron respekt të ndërsjellë midis burrave dhe grave.

Thënë sa më lart ne mbrojtësit e të drejtave të njeriut kundërshtojmë fuqishëm përpjekjet për të hequr terminologjinë thelbësore nga Ligji për Barazinë Gjinore, përfshirë termat “stereotip gjinor” dhe “përkatësi e shumëfishtë.”
Këto nuk janë koncepte të reja apo “ideologjike”, janë shtylla themelore që e bëjnë ligjin efektiv dhe të aftë për të luftuar efektivisht pabarazitë reale që përjetohen çdo ditë në shoqërinë shqiptare.

Nëse eleminojmë fjalën “stereotip” nga ligji për Barazinë Gjinore, do të thotë se po zgjedhim të mos shohim më rrënjën e pabarazisë. Pabarazia nuk fillon në ligj, ajo fillon në mendje: në mënyrën si rritim vajzat dhe djemtë, si flasim për gratë në media, politikë e biznes dhe si i gjykojmë burrat që kujdesen për fëmijët.

Nga ana tjetër, “përkatësia e shumëfishtë”, në harmoni me konceptin e diskriminimit të shumëfishtë të prezantuar nga ligji për mbrojtjen nga diskriminimi, nënkupton që një person mund të përjetojë më shumë se një formë diskriminimi në të njëjtën kohë, për shembull, për shkak të gjinisë, moshës, etnisë, karakteristikave identitare, aftësisë së kufizuar apo statusit ekonomik, duke garantuar që ligji nuk është i ngurtë përballë realiteteve sociale dhe që askush të mos mbetet pa mbrojtje ligjore, çka bën që të adresohen format më komplekse të pabarazisë.

Mesazhi ynë është i qartë: Heqja e termave si “stereotip gjinor” dhe “përkatësi e shumëfishtë” dobëson ligjin, cënon përparimin dhe zhbën arritjet e dekadës së fundit në fushën e të drejtave të njeriut dhe barazisë gjinore për çdo qytetar shqiptar.

Në një kohë kur në mbarë botën po forcohen lëvizjet kundër të drejtave të njeriut dhe retorikat që përpiqen të zhbëjnë arritjet ligjore e politike, Shqipëria duhet të zgjedhë rrugën e transparencës, bashkëpunimit dhe progresit.

Barazia gjinore nuk është koncept i huaj, por vlerë kushtetuese kombëtare dhe evropiane, thelbësore për arritjen e një shoqërie të drejtë dhe demokratike, pa përjashtuar askënd, por duke forcuar kohezionin shoqëror dhe rritur mirëqenien e përbashkët.

Ftojmë çdo anëtare dhe anëtar të Kuvendit të Republikës së Shqipërisë, çdo gazetare e gazetar, çdo qytetare e qytetar, të lexojë me kujdes përmbajtjen e këtij projektligji dhe të mos lejojë që dezinformimi ta errësojë thelbin e tij.

𝐊𝐲 𝐧𝐮𝐤 𝐞̈𝐬𝐡𝐭𝐞̈ 𝐥𝐢𝐠𝐣 𝐩𝐞̈𝐫 𝐧𝐝𝐚𝐫𝐣𝐞, 𝐩𝐨𝐫 𝐩𝐞̈𝐫 𝐛𝐚𝐬𝐡𝐤𝐢𝐦, 𝐩𝐞̈𝐫 𝐟𝐚𝐦𝐢𝐥𝐣𝐞𝐧, 𝐩𝐞̈𝐫 𝐛𝐚𝐫𝐚𝐳𝐢𝐧𝐞̈, 𝐝𝐡𝐞 𝐩𝐞̈𝐫 𝐝𝐢𝐧𝐣𝐢𝐭𝐞𝐭𝐢𝐧 𝐧𝐣𝐞𝐫𝐞̈𝐳𝐨𝐫;

𝐍𝐮𝐤 𝐞̈𝐬𝐡𝐭𝐞̈ 𝐢𝐝𝐞𝐨𝐥𝐨𝐠𝐣𝐢, 𝐩𝐨𝐫 𝐭𝐡𝐢𝐫𝐫𝐣𝐞 𝐩𝐞̈𝐫 𝐝𝐫𝐞𝐣𝐭𝐞̈𝐬𝐢 𝐧𝐞̈ 𝐞𝐦𝐞̈𝐫 𝐭𝐞̈ 𝐫𝐞𝐬𝐩𝐞𝐤𝐭𝐢𝐭 𝐭𝐞̈ 𝐭𝐞̈ 𝐝𝐫𝐞𝐣𝐭𝐚𝐯𝐞 𝐭𝐞̈ 𝐧𝐣𝐞𝐫𝐢𝐮𝐭 𝐝𝐡𝐞 𝐭𝐞̈ 𝐚𝐫𝐝𝐡𝐦𝐞𝐬 𝐬𝐞̈ 𝐩𝐞̈𝐫𝐛𝐚𝐬𝐡𝐤𝐞̈𝐭!

𝐄𝐦𝐫𝐚𝐭 𝐞 𝐨𝐫𝐠𝐚𝐧𝐢𝐳𝐚𝐭𝐚𝐯𝐞 𝐪𝐞̈ 𝐞 𝐦𝐛𝐞̈𝐬𝐡𝐭𝐞𝐬𝐢𝐧
Qendra “Aleanca Gjinore për Zhvillim” (GADC)
Rrjeti i Fuqizimit të Gruas në Shqipëri (AWEN)
Agritra-Vizion, Peshkopi
Gruaja tek Gruaja, Shkodёr
Qendra psiko-sociale ”Vatra”, Vlorë
Linja e Kёshillimit pёr Gra dhe Vajza, Tiranë
Forumi Gruas Elbasan, Elbasan
Shoqata “Jona”, Sarandё
Shoqata “Unё Gruaja”, Pogradec
Qendra për Zhvillim Komunitar “Sot për të Ardhmen”
Qendra “Strehëza Edlira Haxhiymeri”
Rrjeti për Demokraci i Gruas në Shqipëri
Shoqata “Refleksione”
Organizata “Të Ndryshëm dhe të Barabartë”
Albanian Disability Rights Foundation (ADRF)
Qendra Kombëtare për Shërbime Komunitare
Aleanca Kundër Diskriminimit LGBT
Streha për Personat LGBT
Të Bashkuar Pro Kauzës LGBT
Open Mind Spectrum Albania (OMSA)
Qendra “Hapa të Lehtë”
Partners Albania


Continue Reading
0


IDENTITET  / PA KATEGORI
Luksemburgu organizon Ditën e parë të Krenarisë Familjare
Alba Ahmetaj Posted On 14/10/2025


Flamujt e ylberit, muzika dhe të qeshurat mbushën Place de la Constitution të shtunën, teksa Luksemburgu mirëpriti Ditën e parë të Krenarisë Familjare, një festë që nderon prindërit e të njëjtit seks dhe familjet e tyre.

Edicioni i parë i kësaj dite solli ngjyra dhe ritme në sheshin nën Gëlle Fra, duke krijuar një atmosferë të gjallë, gjithëpërfshirëse dhe miqësore, të menduar posaçërisht për familjet me prindër të së njëjtës gjini dhe rrethin e tyre, shpjegon organizatorja Ophélie Charaux nga organizata Cigale.

Ajo tha se donin të krijonin një hapësirë ku çdo familje, pavarësisht se si duket, të ndihej rehat dhe të kuptonte se nuk është vetëm, pasi familjet me prindër të së njëjtës gjini rrallë takohen në jetën e përditshme.

Pjesëmarrësit patën shumë për të zbuluar: nga punëtori dhe lojëra për fëmijë, te aktivitete mirëqenieje dhe diskutime mbi realitetin e prindërve LGBTQI+.

Zivana Krusic, nënë prej 14 vitesh, rrëfeu se i patën fëmijët e tyre para se të hynte në fuqi ligji që lejonte birësimin. Katër vitet e para ishin të vështira, sepse ligjërisht vetëm njëri nga prindërit njihej si nënë. Edhe sot procesi nuk është i thjeshtë, zgjat me muaj dhe është i pakëndshëm, ndërsa për fëmijët duhet gjithmonë të jepen shpjegime të përsëritura për situatën e tyre.

Sipas Institutit Kombëtar të Statistikave dhe Studimeve Ekonomike (STATEC), në Luksemburg më shumë se 3,300 persona jetojnë në një marrëdhënie të së njëjtës gjini. Që prej vitit 2015, martesa dhe birësimi i përbashkët janë të ligjshme për çiftet e të njëjtit seks, ndërsa këtë vit të drejtat e birësimit janë liberalizuar më tej.

Megjithatë, në jetën e përditshme sfidat mbeten, përfshirë pengesa administrative, paragjykime apo ndjenjën e të mos qenit gjithmonë i parë apo i kuptuar. Këto çështje u diskutuan gjerësisht gjatë aktivitetit.

Charaux theksoi se sistemi për njohjen ligjore të prindërimit ende kërkon proces birësimi. Në vende si Franca, ekziston një sistem që lejon njohjen e të dy prindërve edhe para lindjes së fëmijës. Ajo shtoi se mungon ende informacion në shkolla, për shembull gjatë festimeve të Ditës së Nënës dhe Ditës së Babait, ku shumë fëmijë me prindër të së njëjtës gjini nuk ndihen të përfshirë.

Duke filluar nga tani, Dita e Krenarisë Familjare synon të ofrojë një platformë të përvitshme për t’u takuar, festuar dhe për të treguar se familja mbetet familje, pavarësisht formës që merr.


Continue Reading
0


PA KATEGORI
Queer Film Marathon Tirana 2025. Një festë për dashurinë, artin dhe diversitetin.
Alba Ahmetaj Posted On 07/10/2025


Tirana është kthyer në një skenë vibrante arti dhe emocioni me rikthimin e Queer Film Marathon Tirana 2025. Ky edicion sjell një javë të mbushur me filma, panele diskutimi, performanca dhe ekspozita që i japin zë diversitetit dhe sfidojnë tabutë përmes artit dhe kinemasë.

Festivali ka përfshirë disa nga hapësirat më ikonike të kryeqytetit, si Tulla Venue, Kinemaja Agimi dhe Vila 31, duke i kthyer ato në qendra të dialogut, krijimtarisë dhe pranimit. Çdo ditë sjell një përvojë të re për publikun nga filmat ndërkombëtarë te diskutimet mbi aktivizmin dhe artin queer.

Një nga kulmet e këtij viti është retrospektiva dedikuar regjisorit spanjoll Pedro Almodóvar, një ndër emrat më të njohur të kinemasë botërore. Në datat 13–15 tetor, në Vila 31, do të shfaqen disa prej filmave më të dashur të tij si “Pepi, Luci, Bom and Other Girls Like Mom”, “Law of Desire” dhe “Matador”. Këto filma shquhen për ndjeshmërinë, ngjyrat dhe mënyrën se si trajtojnë identitetin dhe dashurinë pa kufij.

Në ditët para retrospektivës, publiku ka pasur mundësi të ndjekë një përzgjedhje filmash që vijnë nga Italia, Irlanda, Austria, Spanja dhe Kosova, si dhe aktivitete që lidhin artin me aktivizmin. Ekspozita “Trans Balkan” në Kinemanë Agimi, paneli mbi “Queer Art Industry & Artivism” në Tulla Venue, si dhe filmi “Il ragazzo dei pantaloni Rosa”, kanë hapur një hapësirë të re dialogu mbi artin që ndryshon shoqërinë.

Në vijim, festivali do të sjellë:

  • Filmin “The Life of Sean DeLear” më 8 tetor, në Agimi Cinema;
  • Ekspozitën “Amsterdam Rainbow Dress”, nga 9 deri më 11 tetor, në Vila 31;
  • Filmin “Finlandia” më 10 tetor, në Agimi;
  • Dhe filmin “Krenaria ka shumë ngjyra”, nga Kosova, më 11 tetor, në Vila 31.

Përveç filmave, Drag Show “Vezirja e Bardhë” dhe performanca muzikore nga ”LURA” kanë sjellë energji dhe argëtim, duke e bërë festivalin një përvojë të plotë kulturore.

Ky festival është më shumë se një javë filmi. Ai është një mesazh i fuqishëm për barazi, respekt dhe pranim. Në një qytet që çdo vit bëhet më i hapur dhe më modern, Queer Film Marathon Tirana i kujton publikut se dashuria, arti dhe liria e shprehjes janë më të bukura kur ndahen me të gjithë.

Ku: Tulla Venue, Kinemaja Agimi, Vila 31
Kur: Deri më 15 Tetor 2025
Hyrja: E lirë për shumicën e aktiviteteve

Më shumë: @queerfilmmarathontirana


Continue Reading
0


IDENTITET  / PA KATEGORI
Projektligji për ndryshimin e gjinisë. Si qëndron e vërteta?
Alba Ahmetaj Posted On 17/09/2025


Në javët e fundit, skena politike dhe mediatike shqiptare është përfshirë nga një debat i ndezur mbi çështjen e ndryshimit të gjinisë në ligj dhe në dokumentet zyrtare. Në qendër të diskutimit qëndrojnë dy qasje të kundërta: nga njëra anë, një projektligj për “Barazinë Gjinore në Shoqëri” që synon të përfshijë identitetin dhe shprehjen gjinore si kategori të mbrojtura nga diskriminimi; dhe nga ana tjetër, një draft i Partisë Demokratike që kërkon të sanksionojë se gjinia e përcaktuar në aktin e lindjes është e pandryshueshme.

Projektligji për barazinë gjinore është mbështetur nga organizata të shoqërisë civile dhe aktivistë, të cilët argumentojnë se Shqipëria ka detyrime ligjore për të harmonizuar kuadrin e saj me standardet ndërkombëtare, përfshirë direktivat e Bashkimit Evropian dhe praktikat e Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut. Ata theksojnë se identiteti gjinor nuk lidhet vetëm me seksin biologjik, por edhe me mënyrën se si individët e perceptojnë dhe e shprehin veten në shoqëri. Në këtë këndvështrim, çdo përjashtim apo mosnjohje ligjore do të përbënte diskriminim.

Nga ana tjetër, drafti i propozuar nga PD është i prerë: ai parashikon se në Shqipëri ekzistojnë vetëm dy gjini, mashkull dhe femër, dhe se kjo përcaktim nuk mund të ndryshohet as pas ndërhyrjeve mjekësore. Sipas autorëve, një hap i tillë është i domosdoshëm për të mbrojtur strukturën e familjes tradicionale dhe për të shmangur pasiguri ligjore. Në Kuvend dhe në media, zëra të ndryshëm kanë ngritur shqetësime se njohja ligjore e ndryshimit të gjinisë mund të hapë dilema të reja për fushën e arsimit, sportit apo shërbimeve publike.

E vërteta sot është se Shqipëria nuk ka një ligj të miratuar që lejon ndryshimin ligjor të gjinisë në dokumente mbi bazën e vetëidentifikimit. Çështja është ende në fazë diskutimesh dhe nuk ekziston konsensus politik për mënyrën se si duhet të zgjidhet. Qeveria nuk ka paraqitur ende një draft përfundimtar, ndërsa shoqëria shqiptare mbetet e ndarë mes mbrojtjes së të drejtave të individëve dhe ruajtjes së normave tradicionale.

Debati pritet të vazhdojë, pasi Shqipëria është në proces integrimi në Bashkimin Evropian dhe do të duhet të marrë parasysh standardet e vendeve të tjera të rajonit dhe Europës. Për momentin, ajo që mbetet e qartë është se ky diskutim nuk është thjesht juridik, por prek drejtpërdrejtë identitetin, të drejtat dhe perceptimet e një shoqërie në ndryshim.


Continue Reading
0


IDENTITET  / PA KATEGORI
Nga fantazitë e Altin Goxhajt tek faktet: Kush urren kë, dhe pse?
Alba Ahmetaj Posted On 03/09/2025


Në javët e fundit, një tjetër masakër e armatosur në Shtetet e Bashkuara ka hapur debat të madh publik. Një person i armatosur hyri në një shkollë të krishtere ku vrau dy fëmijë dhe plagosi 17 të tjerë, duke rikthyer edhe një herë në qendër të vëmendjes problemin kronik të dhunës me armë në Amerikë. Ashtu si herët e tjera, diskutimi për shkaqet dhe përgjegjësitë është polarizuar: një pjesë fajësojnë ligjet e buta për armët, të tjerë problemet e shëndetit mendor, e të tjerë fajësojnë faktorë të tjerë shoqërorë. Këtë rast e ka shfrytëzuar edhe avokati Altin Goxhaj, i cili publikoi një status në rrjete sociale ku pretendon se autorët e masakrave të tilla janë shpesh persona transgjinorë dhe se mediat e fshehin këtë fakt “për të mos nxitur homofobi”. Ai shkon më tej duke folur për një “axhendë satanike LGBQ” duke e lidhur ngjarjen me zhvillime në Shqipëri, përfshirë procesin gjyqësor ndaj Dorina Memës.

Prandaj e shohim me vend që ta shqyrtojmë me vëmendje dhe korrektësi këtë status, pasi kemi vënë re se nuk është shumë “i saktë” dhe mund të ndikojë mendjet e të rinjve dhe atyre më pak të rinj.

Pretendimi 1: “Mediat prej vitesh po fshehin identitetin transgjinor të masakruesve në shkolla.”

Fakti: Sipas bazës së të dhënave të “The Violence Project dhe Mother Jones Mass Shooting Database” (të dyja ndër më të përdorurat për analiza akademike), në mbi 3,500 masakra me armë zjarri në SHBA në dekadën e fundit, vetëm 5 raste janë raportuar me autorë që identifikoheshin si transgjinorë. Mediat amerikane i kanë raportuar hapur këto identitete (p.sh. rasti i Nashville 2023, ku autori u identifikua si burrë transgjinor). Pra nuk ka fshehje, përkundrazi, identiteti gjinor i autorëve është theksuar në media shpesh edhe më shumë se faktorë të tjerë.

Pretendimi 2: “Psikologjia moderne nuk i lejon të kurohen, edhe kur shfaqin simptoma drejt çmendurisë vrasëse.”

Fakti: Shoqata Amerikane e Psikiatrisë e konsideron gender dysphoria-n jo si “çmenduri vrasëse”, por si një gjendje që trajtohet me terapi psikologjike, mbështetje sociale, dhe në raste të caktuara, me ndërhyrje hormonale ose kirurgjikale. Nuk ka asnjë provë shkencore që personat trans kanë prirje më të lartë për të kryer krime të dhunshme. Përkundrazi, studimet tregojnë që ata janë shumë më shpesh viktima të dhunës dhe jo autorë.

Pretendimi 3: “Transgjinorët kanë prevalencë shumë të lartë drejt vetëvrasjes dhe vrasjes.”

Fakti: Kjo është gjysmë e vërtetë dhe e keqpërdorur. Është e vërtetë që personat transgjinorë kanë norma shumë më të larta të tentativave për vetëvrasje (40–50% kanë raportuar të paktën një tentativë). Por nuk ka asnjë lidhje statistikore me kryerjen e masakrave. Vetëvrasja lidhet me stigmatizimin, diskriminimin, bullizmin dhe mungesën e mbështetjes sociale, jo me “prirje për vrasje”.

Pretendimi 4: “Trump ua ka hequr privilegjet speciale transgjinorëve.”

Fakti: Tërësisht e gënjeshtërt. Trump gjatë mandatit të tij vendosi kufizime, p.sh. ndaloi personat transgjinorë nga shërbimi ushtarak, por nuk ka patur kurrë “kuota speciale punësimi”, “privilegje shëndetësore” apo “mbrojtje speciale ligjore” për personat transgjinorë që më pas tua hiqnin. Të drejtat ruhen nga ligje kundër diskriminimit që vlejnë për të gjithë qytetarët, jo privilegje ekstra.

Pretendimi 5: “Transgjinorizmi është ç’rregullim mendor që çon lehtësisht në vrasje fëmijësh.”

Fakti: E rreme dhe stigmatizuese pasi që nga viti 2019, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) e ka hequr “çrregullim I identitetit gjinor” nga lista e sëmundjeve mendore. Tani quhet “mospërputhje gjinore” dhe trajtohet si gjendje shëndetësore e lidhur me mirëqenien, jo me psikopatinë. Nuk ka asnjë provë që transgjinorët kanë probabilitet më të lartë për të vrarë fëmijë.

Pretendimi 6: “OJQ-të LGBT duan të transgjinorizojnë fëmijët shqiptarë.”

Fakti: Kjo është një narrativë konspirative. Asnjë organizatë LGBT në Shqipëri nuk ka programe që “transgjinorizojnë fëmijë.” Aktivitetet e tyre lidhen me edukimin kundër bullizmit, mbështetjen e të rinjve LGBT dhe ndihmën ligjore. Ky pretendim është pjesë e narrativës globale konspirative të importuar nga SHBA (“ideologjia gjinore”) dhe nuk ka bazë në realitetin shqiptar.

Pretendimi 7: “Ka një urrejtje masive të inkurajuar nga Axhenda LGBQ ndaj besimit të krishterë, besimtarëve të krishterë dhe sidomos fëmijëve që mësojnë besimin e krishterë!”

Fakti: Ky pretendim është një retorikë frikësuese, pasi përdor fëmijët dhe fenë për të krijuar imazhin e një armiku imagjinar. Realiteti është që nuk ka asnjë axhendë që nxit urrejtje ndaj të krishterëve. Ajo që ekziston është lufta për barazi dhe për t’u trajtuar me dinjitet, pa diskriminim, edhe brenda komuniteteve fetare. Nuk ka asnjë provë se komuniteti LGBTI+ shënjestron fëmijë që ndjekin mësime fetare. Përkundrazi, studimet tregojnë se fëmijët LGBTI+ ose ata që rriten në familje konservatore fetare, shpesh vuajnë më shumë bullizëm, depresion dhe vetëvrasje, pikërisht ngaqë nuk pranohet identiteti i tyre.

The Trevor Project, 2022 Survey: 45% e të rinjve LGBTI+ kanë menduar për vetëvrasje; shifrat janë më të larta tek ata me prindër konservatorë fetarë.

Faktet tregojnë se personat LGBTI+ janë shpesh viktima të dhunës së justifikuar në emër të fesë (p.sh. predikimet që i quajnë “mëkatarë” apo thirrje publike për t’i përjashtuar), siç ka ndodhur edhe në Shqipëri nga vetë ti Altin apo persona afër teje. Kjo vërtetohet lehtë. Mjafton të hapësh rrjetet e tua sociale. Dhe si përfundim, asnjë organizatë ndërkombëtare serioze (OKB, BE, Këshilli i Europës, Human Rights Watch, Amnesty International) nuk ka gjetur ndonjë “politikë” që synon të luftojë fenë e krishterë nga organizatat LGBT. Për më tepër, shumica dërrmuese e autorëve të masakrave me armë zjarri janë burra cisgjinorë, të bardhë, të rritur në familje tradicionale, shpesh me prirje neonaziste ose ideologji ekstremiste.

Pra, në 10 vitet e fundit në SHBA kanë ndodhur mbi 3,500 masakra me armë zjarri(Gun Violence Archive), nga këta vetëm 5 autorë janë njohur si transgjinorë (I bën dot llogaritë Altin?)Shumica absolute e autorëve janë meshkuj cisgjinorë të bardhë si Altin Goxhaj me shokë. Nga kjo del që ti je 99% më i predispozuar për të kryer vrasje se një person transgjinor Altin. Pretendimet e Altinit janë një kombinim i të dhënave të rreme, teorive konspirative dhe stigmatizimit. Faktet tregojnë qartë se rreziku nuk lidhet me identitetin gjinor, orientimin seksual por me aksesin masiv në armë dhe me faktorë socialë si bullizmi, ekstremizmi i dhunshëm, dhe problemet e shëndetit mendor që nuk trajtohen.

Edhe diçka të fundit. Të përdorësh dhimbjen e të tjerëve për të avancuar axhendën tënde, sepse kjo e jotja është AXHENDË Altin, është shumë e ulët dhe hipokrite./A.A


Continue Reading
0


IDENTITET
Kur homofobia shitet si gazetari investiguese
Alba Ahmetaj Posted On 16/08/2025


Ah, “Prapaskena, Prapaskena”.

Gazeta nuk ndërtohet me “bq”, me fjalë rrugeçërish dhe me statuse anonime gjasme të zemëruara. Ndërtohet me emër, gjoks përpara, dhe mbi të gjitha FAKTE.

Ti gazetar i panjohur i “Prapaskena” nuk besoj se e di mirë se çfarë do të thotë të kërkosh respekt, të jesh medie e lirë e të thuash “po luftoj korrupsionin.” Por gjithsesi është e trishtë të shohësh si e baltos një nga profesionet më të bukura dhe të rëndësishme me një artikull ku i thërret kolegëve “sharlatanë”, “bq”, “maskarenj me hall ekonomik” pa asnjë provë, pa asnjë burim dhe pa fytyrë.

E di çfarë bëjnë këto fjalë? Nuk luftojnë sistemin, por janë goditje nën brez ndaj gazetarëve që guxojnë të dalin në rrugë dhe të mbrojnë dinjitetin e tyre.

Sepse kur ju e quani “bq” presidentin e Asociacionit të Gazetarëve, Isën, të cilin e njoh personalisht dhe e adhuroj për njeriun dhe profesionistin që është bërë, ti nuk po i kritikon punën, por po mundohesh ta denigrosh si njeri, theksoj këtu fjalën mundohesh. Dhe ky nuk quhet investigim, quhet rrugaçëri. Quhet diskriminim, aq sa edhe Komisioneri për Mbrojtjen nga Diskriminimi po shqyrton nisjen e një hetimi ex officio, duke deklaruar qartë:

“Aktet që synojnë intimidimin dhe denigrimin e personalitetit të gazetarëve janë të papranueshme… përdorimi i stereotipeve që cenojnë pakicat shoqërore është i dënueshëm me ligj.”

Fjalë të forta dhe me firmë.

Ti ku je? Pse nuk e firmos artikullin tënd? Apo “guximi mediatik” paska kufi, del vetëm kur fyen nëpër rreshta dhe fshihesh pas logos?

E di çfarë bën gazetari i mirë?

Pyet: Pse po zaptohen prona publike?
Kërkon: Kontratën, dokumentet, lejet, tenderët.
Flet me emër, mbiemër dhe përgjegjësi.

E di çfarë bën ti?

Barazon sharjen me investigim.
Kujton se homofobia është e barabartë me kurajon.
Ndihmon pushtetin të zhvendosë vëmendjen nga skandali real tek “thashetheme për vila dhe hotele”.

Por jo. Nuk shitet kjo si gazetari. Sado clickbait t’i bësh titujt, sado fjalë rrugësh të përdorësh, nuk do fshehësh dot që: ke zero argumente, ke zero prova dhe mbi të gjitha, ke zero respekt për profesionin që pretendon se mbron.

Prandaj, ndryshe nga ty, po ta them me emër e me zë

Gazetaria është armë e së vërtetës, jo e hostilitetit, jo e turpit dhe së fundmi jo e gjuhës së urrejtjes.

Nëse vërtet do të luftosh korrupsionin — godit pushtetin, jo gazetarët. Shkruaj me dinjitet e jo me mllef. Nxirr dokumente e mos përdor fjalët si “bq”.

Sepse në fund, kur të mbyllet kjo lojë e fjalëve të pista, do kujtohet vetëm një gjë:
Fakti që ti je askushi në letër, por ç’është më e keqja që je askushi edhe si njeri!/Alba Ahmetaj


Continue Reading
0


IDENTITET  / PA KATEGORI
Apo është “e natyrshme” vetëm për ty?
Alba Ahmetaj Posted On 05/08/2025


Ti e di si është Amber kur të gjykojnë. Kur të thonë “jo kështu” e “jo ashtu”. Ke jetuar për vite të tëra nën vështrimet e rënda të njerëzve paragjykues. Ke luftuar fort për t’u pranuar. Ke folur, ke guxuar dhe ke hapur një derë. Jo vetëm për vete, por edhe për shumë të tjerë.

Prandaj të them të drejtën e kam shumë të vështirë ta dëgjoj nga ti sot, teksa thua që fëmijët duhen rritur vetëm nga një nënë dhe një baba. Që vetëm kjo është “e natyrshme”.

Sepse e di çfarë bëjnë fjalët e tua Amber? Mbyllin derën që dikur ke kërkuar të hapej me aq ngulm. Dhe për shumë njerëz të tjerë që duan të krijojnë një familje me dashuri, bëhen frikësuese e dëmtuese, si një mur i pakapërcyeshëm që ngrihet papritur para tyre.

Nuk ka vetëm një mënyrë për të qenë familje. Jo çdo fëmijë rritet me një nënë dhe një baba. Disa rriten nga dy nëna, disa nga dy baballarë, disa nga një prind i vetëm e disa nga gjyshërit. A janë këta fëmijë më pak të dashur? A janë ata më pak të sigurt?

A matet dot dashuria me formulë?

Ti Amber, më mirë se kushdo, e di çfarë ndjen kur të thonë që nuk je “natyrale”. Kur ta mohojnë të drejtën për të jetuar si vetvetja. Pse pra, tani përdor të njëjtat fjalë që dikur të lënduan?

Kur flet ti, njerëzit tashmë dëgjojnë. Dhe kur thua se vetëm një lloj familjeje është e vlefshme, ata që jetojnë ndryshe nga “normalja”, ndihen të vegjël, të gabuar dhe fëmijët e tyre ndihen si të lindur në vendin e gabuar.

Unë personalisht të kuptoj. Ti ke pasur një rrugëtim të vështirë. Por pikërisht për këtë arsye, ti ke një përgjegjësi. TË MOS BËHESH ZËRI QË DIKUR U MUNDUA TË TË HESHTË TY. Të mos mbyllësh rrugën që dikur të është hapur me shumë mund.

Sepse nuk ka asgjë më të natyrshme sesa dashuria.

Dhe nuk ka asgjë më të shëmtuar sesa kur ajo paragjykohet./A.A.

Në këtë link mund të gjeni intervistën që na shtyu të shkruajmë këtë artikull:


Continue Reading
0


PA KATEGORI
Bliss, vetëm një klik larg ndihmës për shëndetin mendor.
Alba Ahmetaj Posted On 15/07/2025


Bliss është platforma e parë e terapisë online në gjuhën shqipe, e krijuar për të ofruar mbështetje psikologjike të përballueshme, fleksibël dhe pa stigma, veçanërisht për shqiptarët që jetojnë jashtë vendit dhe kanë vështirësi të gjejnë një profesionist të ndjeshëm ndaj gjuhës dhe kulturës së tyre. Bliss ka për qëllim të sjellë shëndetin mendor në fokus, aty ku duhet të jetë: i aksesueshëm për të gjithë.

Veçoritë kryesore të platformës:

  • Filtra të avancuar për të zgjedhur psikologun e duhur, bazuar në çështje specifike, metodat e terapisë, gjuha, vendndodhja dhe çmimi.
  • Seanca terapie me video, audio ose mesazhe, që mund të zhvillohen nga çdo vend, pa pasur nevojë të dalësh nga shtëpia.
  • Psikologë të licencuar e të trajnuar për ndjeshmëri kulturore, që flasin gjuhën tënde dhe kuptojnë sfidat e jetës si emigrant, anëtar i komunitetit LGBTQ+, student, apo prind i ri.
  • Privatësi e plotë dhe siguri digjitale, që i jep përdoruesit kontroll mbi të dhënat dhe përvojën e tyre.

Si funksionon?

  1. Përdoruesi regjistrohet në app.bliss.al
  2. Eksploron databazën e psikologëve dhe përdor filtrat për të gjetur profesionistin më të përshtatshëm për nevojat e tij.
  3. Rezervon një seancë dhe zhvillon terapinë online, në mënyrë diskrete dhe të sigurt.
  4. Ka mundësi të vazhdojë komunikimin me psikologun përmes mesazheve, brenda platformës.

Pse Bliss?

Në një kohë kur shëndeti mendor është më i rëndësishëm se kurrë, Bliss e sheh si mision të tij të afrojë terapinë me njerëzit që shpesh janë lënë pas dore nga sistemet tradicionale; emigrantë, komuniteti LGBTQ+, të rinjtë që nuk ndihen mirë në realitetin e tyre, ata që vuajnë nga ankthi, depresioni, trauma, apo thjesht kërkojnë një hapësirë ku mund të dëgjohen pa paragjykim.


Continue Reading
0