Një studim i realizuar së fundmi nga Civil Rights Defenders dhe Fondacioni SHARE në lidhje me liritë e internetit në Ballkanin Perëndimor, ka nxjerr në pah se Qeveritë në Ballkanin Perëndimor kanë rrezikuar vazhdimisht të drejtën e lirisë së shprehjes duke mbyllur faqet e mediave, faqet e lëvizjeve shoqërore dhe duke frikësuar aktivistët individualë në internet.
Sipas studimit; “Ekziston një tendencë në rritje e miratimit të legjislacionit që synon censurimin e përmbajtjes në internet. Ekzistojnë gjithashtu shqetësime në rritje për sa i përket mbikëqyrjes dhe mungesës së mbrojtjes efikase të të dhënave personale të qytetarëve. Masat e tilla kufizojnë dhe kufizojnë pjesëmarrjen qytetare dhe minojnë vetë themelin e demokracisë. Konventa Evropiane për të Drejtat e Njeriut dhe rekomandimet e bëra nga Këshilli i Evropës theksojnë se vendet anëtare janë përgjegjëse për zbatimin e të drejtave të njeriut dhe standardeve themelore të lirisë në lidhje me internetin. Përveç kësaj, shtetet anëtare kanë një detyrim ndaj qytetarëve të tyre që të respektojnë, mbrojnë dhe promovojnë të drejtat e njeriut dhe liritë themelore në internet”
Media
Sa i përket lirisë së mediave, studimi sygjeron se: pavarësia e mediave në praktikë është problematike në të gjitha vendet pasi ka çështje që lidhen me regjistrimin e mediave, presionet mbi mediat janë të zakonshme veçanërisht në komunitetet më të vogla dhe gjithashtu ka sulme teknike dhe censura është e shpeshtë. Si rrjedhojë, liria e medias po bie më shumë në disa vende dhe më pak në disa të tjera, por rënia e përgjithshme është e dukshme në të gjithë vendet.
Më konkretisht:
▶ Sulmet teknike kundër mediave online në Serbi janë mjaft të shpeshta. Sulmet përfshijnë: sulmet DDoS që bllokojnë shërbimin, hyrje të paautorizuara, ndryshime të paautorizuara të përmbajtjes, injeksion të programeve dëmtuese (viruse, malware), etj. Në shenjestër janë shpesh organizatat mediatike kritike ndaj veprimeve të qeverisë.
▶ Në Bosnje dhe Hercegovinë, mjedisi mediatik është thellësisht i polarizuar përgjatë linjave etnike, dhe presionet ndaj mediave vijnë kryesisht nga parti politike.
▶ Sipas Freedom House, ka ndërhyrje politike direkte dhe indirekte në median në Kosovë, dhe është pohuar se disa autoritete kanë penguar punën e gazetarëve në disa raste.
▶ Disa media online në Shqipëri pretendojnë se përmbajtja e tyre në internet po censurohet dhe hiqet edhe nga faqet e tyre në Facebook.
Gazetarët ndihen të kërcënuar:
Sipas studimit:
Më shumë se 60% e gazetarëve të Kosovës ndjehen të kërcënuar nga dhuna deri në një farë mase, 22% e gazetarëve thonë se ndjehen të kërcënuar “plotësisht”, ndërsa vetëm 7% e gazetarëve mendojnë se sistemi i drejtësisë do të trajtonte çështjen e tyre në mënyrën e duhur.
▶ Në Bosnje dhe Hercegovinë ndërmjet 2006 dhe 2015, vetëm 15% e 60 krimeve të regjistruara ndaj gazetarëve u përfunduan nga ana ligjore, pra, proceset gjyqësore u finalizuan.
▶ Hetimet për kërcënime dhe krime ndaj gazetarëve dhe ndaj aktorëve të rinj mediatik janë shumë të ngadalta edhe pse ka shumë raste të sulmeve ndaj gazetarëve në Serbi, siç janë kërcënimet dhe frikësimet. Shumë shpesh ato mbeten të pazgjidhura.
▶ Gazetarët dhe punonjësit e mediave në Shqipëri kanë parë presione të shumta që vijnë nga instancat më të larta të qeverisë. Shpesh ata përballen me kërcënime dhe janë viktima të sulmeve.
Studimi i plotë në Anglisht dhe Shqip në lidhjet në vijim: