Ndodhi sot

Sa të shqetësuar duhet të jemi nga lia e majmunëve? 

Isa Myzyraj Posted On 23/05/2022

Nga Reutere, përkthyer në shqip nga Valonë Telaj Radio Evropa e Lirë

Zyrtarët botërorë të shëndetësisë shprehen të alarmuar për rastet në rritje të lisë së majmunëve në Evropë dhe gjetkë. 

Ky lloj i infeksionit viral është më i zakonshëm në pjesën perëndimore dhe qendrore të Afrikës. 

Organizata Botërore e Shëndetësisë ka thënë se 12 shtete anëtare të saj, që nuk janë endemike për virusin, kanë raportuar 92 raste të konfirmuara dhe 28 të dyshuara deri më 21 maj. 

Sa është e rrezikshme lia e majmunëve?

Rreziku për publikun e gjerë, aktualisht, është i ulët, u ka thënë gazetarëve një zyrtar i shëndetit publik në SHBA, të premten e kaluar. 

Lia e majmunëve është një virus që mund të shkaktojë ethe dhe dhimbje dhe, kryesisht, shfaqet me puçrra të fryra të kuqe. 

Ajo lidhet me linë, por zakonisht është më e butë, e sidomos varianti i Afrikës Perëndimore, i cili ka një shkallë vdekshmërie prej rreth një për qind. 

Shumica e njerëzve shërohen plotësisht për dy deri në katër javë, ka thënë zyrtari amerikan.

Virusi nuk transmetohet lehtë sikurse virusi SARS-CoV-2, që ka shkaktuar pandeminë globale COVID-19.

Ekspertët besojnë se lia e majmunit përhapet nga kontakti i ngushtë – lëkurë me lëkurë – me dikë që ka skuqje aktive.

“COVID përhapet përmes rrugëve të frymëmarrjes dhe është shumë infektiv. Kështu nuk duket se është rasti me linë e majmunit”, thotë Martin Hirsch, nga Spitali i Përgjithshëm në Masaçusets të SHBA-së.

“Ajo që duket se po ndodh tani, është se [lia] ka hyrë në popullatë si formë seksuale, si formë gjenitale dhe po përhapet sikurse infeksionet që janë seksualisht të transmetueshme”, ka thënë zyrtari i OBSH-së, David Heymann, po ashtu specialist i sëmundjeve infektive, për agjencinë e lajmeve Reuters.

Çfarë i ka shqetësuar ekspertët shëndetësorë? 

Shpërthimet e fundit të raportuara janë atipike, sipas OBSH-së, pasi ato po ndodhin në vende ku virusi nuk qarkullon rregullisht. Shkencëtarët po përpiqen të kuptojnë origjinën e rasteve aktuale dhe nëse ka ndryshuar ndonjë gjë në lidhje me virusin. 

Shumica e rasteve të raportuara deri më tani janë zbuluar në Mbretërinë e Bashkuar, Spanjë dhe Portugali.

Ka pasur, gjithashtu, raste në Kanada dhe Australi dhe një rast i vetëm në Boston, por zyrtarët e shëndetit publik në SHBA kanë paralajmëruar se ka gjasa që të shfaqen raste të reja. 

Zyrtarët e OBSH-së kanë shprehur shqetësimin se shkalla e infeksionit mund të rritet, pasi njerëzit mblidhen për festivale, festa dhe pushime gjatë muajve të verës, në Evropë dhe gjetkë. 

Si mund të mbrohen njerëzit kundër infeksionit? 

Mbretëria e Bashkuar ka filluar t’i vaksinojë punonjësit e kujdesit shëndetësor që mund të jenë në rrezik. Imunizimi bëhet me vaksinën e lisë, e cila gjithashtu mund të mbrojë kundër lisë së majmunëve. 

Qeveria e SHBA-së thotë se ka mjaftueshëm vaksina kundër lisë – të ruajtura në Stokun e saj Kombëtar Strategjik – për të vaksinuar gjithë popullsinë amerikane.

Ekzistojnë barna antivirale për linë që mund të përdoren gjithashtu për të trajtuar linë e majmunëve në rrethana të caktuara, ka thënë një zëdhënës i Departamentit të Shëndetit dhe Shërbimeve Njerëzore në SHBA.

Më shkurt, zyrtarët shëndetësorë thonë se njerëzit duhet të shmangin kontaktin e ngushtë personal me dikë që ka skuqje në lëkurë. Njerëzit që dyshojnë se kanë linë e majmunit, duhet të izolohen dhe të kërkojnë kujdes mjekësor. 

Çfarë mund t’i ketë shkaktuar rastet e reja? 

“Viruset nuk janë asgjë e re dhe e papritur”, thotë Angela Rasmussen, virologe në Organizatën e Vaksinave dhe Sëmundjeve Infektive në Universitetin Saskatchewan, në Kanada. 

Sipas saj, një numër faktorësh, përfshirë shtimin e udhëtimeve globale dhe ndryshimin e klimës, kanë përshpejtuar shfaqjen dhe përhapjen e viruseve. 

Në vazhdën e pandemisë COVID-19, bota është gjithashtu më në gatishmëri ndaj shpërthimeve të reja të viruseve, thotë Rasmussen.

Ndodhi sot

“A do të ketë ambasadorë në paradë?”

Isa Myzyraj Posted On 21/05/2022

Në Shqipëri u mbajt të shtunën e 21 majit “Tirana Pride 2022”.
Qindra aktivistë dhe mbështetës të kauzës LGBTI+ marshuan në rrugët e Tiranës nën moton kryesore “ne jemi familje”.
Pothuajse cdo seli diplomatike e vendeve perëndimore iu bashkuan marshimit, ndërsa aty nuk morën pjesë asnjë prej titullarëve të institucioneve qeveritare, a thua ato qeverisin vetëm për një pjesë të popullit.
Por, gjatë aktivitetit aktivistja, Xheni Karaj tha se një natë më parë në telefonin e saj e kishte marrë një person për llogari të zyres së kryeministrit.
“Më pyetën se nëse do të ketë ambasadorë në paradë”-tha Karaj e cila shtoi se të drejtat e komunitetit janë për komunitetin dhe jo për ambasadorët!

” Nese kryeministri do të vij në pride prej ambasadorëve më mirë të mos vijë fare”-ishte përgjigjur Karaj telefonatës.
Më tej Karaj i kujtoj një premtim të pambajtur kryeministrit Edi Rama.
““Në këto 10 vite ne se kemi pasur asnjë herë Ramën e as Veliajn në Paradë edhe pse par 2013 para se Rama të fitonte zgjedhjet, na premtoi mua dhe Kristit se në paradën tjetër do ishte dhe ai.”-tha Karaj.

Ndodhi sot

Alice Taylor-What is a family?

Isa Myzyraj Posted On 09/05/2022

From Alice Taylor

I have lived in Albania for five years and have come to understand that the concept of family is something that Albanians hold very dear. This is admirable in many ways, but this doesn’t mean it is without its toxicity.

I will give you an example.

At the start of the year, I was looking to purchase a property with some financing from a local bank. I approached several lenders and presented them with my life savings, proof of employment, and other necessary documents. One bank told me, in no uncertain terms, that as an unmarried mother, my request would automatically be refused because the board prefers to lend to “real families”. This is because they are “traditional” and as someone who has lived here for five years, “you should know how Albanians are.”

The words “real families” rung in my ear as I left the building feeling humiliated and as if someone had punched me in the gut. Upon later reflection, I realised just how fundamentally flawed their reasoning was.

They would be happy for me to hypothetically be in a dysfunctional, even abusive legal marriage with someone who doesn’t work, just to tick their box. The concept of an unmarried woman wanting to purchase a property in her own right, was unthinkable  and shameful.

Furthermore, it got me thinking about this notion of a “real family”. This is an idea I have heard bandied about quite often, usually in relation to the debate on whether LGBTIQ people should be allowed to get married, have children, or adopt.

“But they are not a real family”, they cry, clutching their pearls.

“It will destroy the meaning of real family,” others say while trying to interfere in the private lives of people they have never met.

In my mind, this concept of a ‘real family’ is flawed and there is no uniform definition. We cannot say that the only and best kind of real family is one between a man and a woman, who are married, have children, and live together forever, because that is categorically untrue.

The so-called nuclear family is consistently plagued by a wide-range of problems. Domestic violence, phsychological abuse, rape, child abuse, toxicity, infidelity, a lack of love, mistrust, and even hate- the list goes on. All of us know people who have been brought up in these situations, and if we are honest, many of us will admit we have experienced at least one of those first-hand in our own family.

So why are we trying to protect this fraudulent idea of what a ‘real family’ is and should be?  Why are we putting it on a pedestal above any other kind of family? Why do we insist that the factors of heterosexuality, marriage, monogamy, and remaining together forever are the only factors worthy of respect?

As a society, both in Albania and outside of Albania, we need to redefine what the qualities of a “good family” are. Then, we should strive to promote that.

I believe that by doing so, we would see a drop in forced and arranged marriages, sex-selective abortions, domestic violence including rape and emotional abuse, and even divorce. By pushing people into boxes that human nature cannot fit into, we are rupturing our society, resulting in its members’ misery and even deaths.

What factors make a family?

I believe a “real family” should be based on the mutual attraction and consent of two individuals over the age of 18. Forced and arranged marriages are still a thing. People get married having only met twice, and others are prohibited from marrying ones they love because the family doesn’t consider the partner worthy.

The most solid basis for a relationship and future family is that of two adult, consenting, informed, and in love individuals, regardless of sex or gender.

Another core part of a real family is mutual respect. Respect that every member is an individual with their rights, opinions, preferences, and lives. This respect must be upheld at all times and also should be earned and maintained, not just assumed because you happen to share the same bed or DNA.

Willingness to be part of a family or a parent is also integral. Not everyone wants to be parents, and many women and men are forced into it because of familial pressure and society’s expectations. This results in resentment, unhappiness, and depression and can manifest itself in violence and other forms of abusive behaviour. Not everyone is willing or capable of being a parent, and by forcing them to do so, we run the risk of exposing these issues, mainly to the detriment of children.

Trust and honesty are also key parts of healthy family life. All parties must trust each other and be honest at all times. There must be no jealousy or coercive behaviour, no keeping secrets, and faith that the other individual is a good parent, partner, and person.

Those involved in a real family must be ready to share the burden equally. This includes working to bring in income, helping with chores such as cooking, cleaning, and DIY and, of course, equally sharing the task of raising children. If the majority of the responsibility falls on just one person and the other does not make up for their lacking in some way, it ceases to be a family and becomes a parasitic relationship.

Last but not least, it is essential that those involved in the family work together to provide security. This security is financial, emotional and physical and applies to everyone in the family unit. The family should be a safe place for each member, where they can feel loved, supported, and cared for, while giving the same in return.

These are the qualities and factors I believe make up a family. They do not have a sex or gender and they can be provided by just one person, two, or even more. They can be given by those that may not be related by blood such as foster parents, adoptive parents, or same sex partners. They can also be bestowed by a single mother or father, a married couple, simple cohabitants, aunts or uncles, cousins, grandparents, or even family friends.

The ‘real family’ is not about the sex or even the blood of those involved. It is about who can provide the love and security a child, and other members of that family needs. It is time we move away from this mirage of a “real family” consisting of just a man and woman who are married. While there are plenty of good examples of this out there, there are also many flawed.

Believing in this “real family” means there are thousands of people trapped in abusive, loveless marriages, there are children suffering abuse at the hands of family members, and many others tolerating toxic behavior for decades just because their abuser is family. It is also the reason why there are many unhappily married men on Albanian tinder with torso shots, hiding their real identity, but looking to hook up with another guy while their poor wife cries herself to sleep everynight and tolerates his frustration which manifests as violence.

A family is a place where love and respect carry the maximum weight, regardless of whether it is a man and a woman, two men, two women, or a single parent. Love is love, and when it comes to caring and nurturing the next generation, this is all that matters./ HistoriaIme

Ndodhi sot

Politika nuk bëri asgjë për komunitetin LGBTI+

Isa Myzyraj Posted On 05/05/2022

Dita e djeshme shënoi hapjen e muajit të aktiviteteve në kuadër të PRIDE 2022. Në këtë hapje, OMSA prezantoi “Raportin e Monitorimit Politik Maj – Tetor 2021”, për të cilin është kryer një sondazh online me në focus të rinjtë. Ky raport përfaqëson një vlerësim të ceshtjeve të komunitetit LGBT në aspektin e gjerë të medias shqiptare pas zgjdhjeve te 25 prillit 2021, me qëllimin e përmirësimit të situatës së përgjithshme për të gjithë personat e komunitetit.
Deri më tani asnjë forcë politke nuk ka dalë hapur në pranimin dhe përqafimin e të drejtave të njeriut që i përkasin këtij komuniteti. Në asnjë nga programet e prezantuara nga të gjitha forcat kryesore politike në Shqipëri nuk përmendet në asnjë moment se cfarë parashikohet për personat e komunitetit LGBT.
Mbetet për t’u parë se sa do të angazhohen partitë politike në periudhën paszgjedhore dhe se cfarë ndryshimesh do të kërkojnë në legjislacionin shqiptarë për të përmirësuar situatën aktuale të komunitetit.