AKTUALITET  / IDENTITET

Një gënjeshtër me gjyqe imagjinare

Isa Myzyraj Posted On 26/05/2023

Me shumë bujë Akil Pano lajmëroi të premten se ka fituar një gjyq “për të mbrojtur familjen”.

“Sot fitoi Mami dhe Babi kundër Prindi 1 dhe Prindi 2.” – shkruajti Pano në rrjetet sociale.

Por siç është thënë edhe më herët, Pano ka shpifur në vazhdimësi mbi objektin e çështjes në gjykim.

Asnjë gjykatë në Shqipëri nuk ka shqyrtuar kërkesa pro ose kundër ndërrimit të emrave “nënë” dhe “baba” në “prindi 1” dhe “prindi 2”. Një gjë të tillë nuk është kërkuar kurrë nga komuniteti LGBTQ+ në Shqipëri.

E vërteta është se, Akil Pano  ka zhvilluar një gjyq kundër Komisionerit për Mbrojtjen nga Diskriminimi, për shkak se ky institucion me vendimin nr.217 datë 15.11.2021 ka konstatuar se pastori ka përdorur gjuhë diskriminuese ndaj komunitetit LGBTI+.

Pastori thjesht ka apeluar në gjykatë një vendim të Komisionerit për Mbrojtjen nga Diskriminimi, pasi ai është gjetur se ka përdorur gjuhë diskriminuese ndaj komunitetit LGBTI+ në disa emisione televizive.

Për më tepër komisioneri e thekson qartë në vendimin e tij se, vendimi nuk ka të bëjë me termat “prindi 1” dhe “prindi 2”

Gjithsesi në dokumentin më poshtë mund të gjeni qartë padinë e dy nënave të komunitetit LGBTQ+ në lidhje me kërkesën për regjistrim të dy bebeve të tyre.

Dy nënat në asnjë rrjesht të kërkesës së tyre nuk kërkojnë që të quhen “prindi 1” dhe “prindi 2”, ato në Gjykatë kanë kërkuar në vazhdimësi njohjen e bashkëmëmësisë, çështje e cila është në gjykim nga Gjykata e Lartë e Shqipëri.

Këtu mund të gjeni të gjithë shpjegimin dhe gënjeshtrën e fitores së gjyqit kundër “prindit 1” dhe “prindit 2” të Akil Panos./ HistoriaIme

AKTUALITET  / IDENTITET

Mbrëmja poetike “Vargjet Queer”

Isa Myzyraj Posted On 23/05/2023

Nga Skerdi Bizgjoni
Në kuadër të muajit të krenarisë, organizata Pro LGBT organizoi mbrëmjen poetike “Vargjet Queer”, ku ju dha një rëndësi të veçantë poetit Ilir Belliu duke shplurosëm punën e tij artistike dhe veprat e harruara nga koha e sotëme. 

Për të folur mbi poetin ishte i ftuar shkrimtari dhe kritiku letrar Ataol Kaso, i cili  ka njohur punën e Ilir Belliut dhe veprat e tij duke i studiuar ato, por dhe duke folur me bashkëkohësit e tij. 

Ilir Belliu në një nga intervistat e tij për revistën Bota e re ka shprehur se i përkiste komunitetit Queer.

Bota e Re – Dhe  tani një pyetje mëse intime: Sa femra kanë tronditur jetën tuaj?

I. Belliu – Jam rrekur ti afrohem gjithë ferrit parajsor femëror. Zoti me blatoi fatin te dua më shumë meshkujt. Të kuptohemi. Ata ndikojnë potencialisht në fuqizimin e artit të krijimit. Pra s’jam një homoseksual klasik.

Mbrëmja poetike kishte si fokus dhe konkursin e Vargjeve Queer, ku pjesëtarët e këtij komuniteti sollën shkrimet dhe veprat e tyre poetike. Një juri profesionistësh me pjesëtar Ataol Kaso dhe shkrimtaren polake Margo Rejmer, vlerësuan veprat e tyre dhe ndanë çmime simbolike për krijimet e tyre.

Për nder të Ilir Belliut  dhe kontributit që ka dhënë në botën artistike, çmimi i parë mbante emrin e tij, ku dhe u interpretuan disa nga poemat e tij.

Mbrëmja ishte e mbushur me nota poetike nga interpretimet e veprave pjesëmarrëse. Interpretimet u bënë nga artdashës, aleatë dhe aktivistë të komuniteti Queer në Shqipëri. 

Kjo mbrëmje nxori në pah një  anë jo fortë të njohur të komunitetit në Shqipëri, atë artistike, ku secili prej pjesëmarrësve nëpërmjet letërsisë shprehu botën por edhe jetën e tyre.

Mund të themi se veprat e tyre mbanin nota të trishta por dhe të mbushura me shpresë se e ardhmja do jetë më pak melankolike por dhe më e qeshur. 

Çmimet u ndanë:

1. Anais – Sirenë      ​​​  ​

2. Edlira Mara – Qartësi     ​​​​

3. Agon Rexhepi – Anës      ​​​​

4. Griselda – Ylber pa Ngjyrë  ​​

5. Aleksandra – Fjalët e Historisë

Një pjesë e pjesëmarrësve në këtë konkurs vendosën të jenë anonim pasi nuk donin të zbulonin identitetin e tyre si pjesë e komuniteti LGBTQ+. Prej kësaj arsyeje, emrat e fituesve të disa prej çmimeve janë pseudonime. 

Edhe njëherë komuniteti LGBTQ+ tregoi se mund të shprehë të gjitha ngyrat e tij si pjestarë dinjitozë të shoqërisë./HistoriaIme

Partnerët

AKTUALITET  / IDENTITET

Unë jam vetë grua – Jo vetëm shfaqje

Isa Myzyraj Posted On 17/05/2023

Nga Skerdi Bizgjoni

Teatri Kombëtar Eksperimental “Kujtim Spahivogli” vendosi në skenë shfaqjen ’Unë jam vetë grua’’ me regji të Kushtrim Koliqit dhe interpretuar nga aktori Adrian Morina, në kuadër të Tirana Pride 2023 sjellë nga “Aleanca Kundër Diskriminimit LGBT në Shqipëri” dhe me mbështetjen e Heinrich Böll Stiftung.

Shfaqja flet për jetën e Charlotte von Mahlsdorf, një grua transgjiore që jetoi në Gjermaninë e viteve të luftës së dytë botërore. Charlote ishte ideatorja dhe pronarja e muzeut që ajo e quante –– “Muzeu i Lumturisë” –– ku ruante thesaret e saj që ishin antikuare nga familje që u internuan dhe u përndoqën nga Nazistët.

Charlotte von Mahlsdorf ishte emri i zgjedhur i saj, pasi emri i vërtetë ishte Lothar Berfelde. E lindur në Berlin në vitin 1928, në moshën 14 vjeçare kuptoi se kishte lindur ne trupin e gabuar pas një vizite që bëri tek tezja e saj dhe provoi fustanin e kuq me jakë të bardhë.

Ajo pati një jetë të vështirë, pasi duke patur parasysh se si shikohej homoseksualiteti nga nazistët, Charlotte von Mahlsdorf u dhunua vazhdimisht prej tyre.

Në shfaqen e shkruar nga Doug Wright, i cili e intervistoi Charlotte gjatë kohës që ajo ishte gjallë dhe para se të shkonte me azil politik në Suedi, Charlotte rrëfen se është përdhunuar dhe abuzuar seksualisht nga SS-të gjermane. Më pas, Rusët në  Berlinin Lindor e detyruan të bëhej spiune e STAS-it për interesa të Rusisë duke e kërcënuar dhe shantazhuar me mbylljen e muzeut të saj.

Shfaqja u interpretua nga aktori Adrian Morina, i cili ndryshon të paktën 40 personazhe te ndryshme brënda nje ore e gjysëm shfaqje. Gjithë shfaqja të jep emocione të forta por dhe nota ironie dhe humori.

Në shfaqje përshkruhet jeta e saj, por në mënyrë të tërthortë gjithashtu edhe jetesa e komunitetit LGBTI në Gjermaninë e atyre viteve.

Në pikën  kulmore të shfaqes, ajo tregon se si u trajtua por dhe u dhunua psikologikisht në një emision televiziv nga politikanë e gazetarë. Gjatë kësaj interviste, Carlotte shpërthen në një monolog shumë emocional mbi të vërtetën e komunitetit LGBTQ+ të atyre viteve, por duke patur parasysh situatën në të cilen ndodhet sot komuniteti LGBTQ+, mund të themi që ato fjalë janë shumë aktuale për jetën tonë në Shqipëri.

Ky monolog i saj nuk ishte vetëm një e vërtetë e sjellë në skenë, por një e vërtetë e përjetuar dhe jetuar nga shumë pjesëtarë të komunitetit LGBTQ+ të atyre viteve, por fatkeqësisht edhe në Shqipërinë e viteve 2023 shumë prej tyre hasen me komente të tila si ‘po të ishte Enveri ju do ju digjte’ ashtu siç përballej Charlotte me ‘pse nuk u dogji Hitleri’. Njëjtë si Charlotte, shumë pjesëtarë të këtij komuniteti janë përzënë nga shtëpitë e tyre, janë quajtur të sëmurë mendorë, janë gjuajtur me gurë në rrugë, janë komentuar dhe dhunuar në mënyrat nga më çnjerëzoret.

Pra kjo shfaqje nuk ishte vetëm një pjesë artistike për shumë pjesëtarë të këtij komuniteti, por ishte vetë jeta e tyre e vendosur në një skenë teatri e treguar nga fjalët e një aktori. Në të vërtetë janë pjesëtarë të këtij komunteti, të cilëve u duhet të aktrojnë çdo ditë që të arrijnë të mbijetojnë në këtë vënd.

A ka shpresë se një ditë, shfaqje të tilla do jenë vetëm shfaqje arti dhe jo jeta e përvuajtur e mijëra individëve që nuk mundën të jetojnë të lirë jetët e tyre.

Ne jemi të sigurtë që po. Prandaj do të vazhdojmë të luftojmë çdo ditë, derisa të drejtat tona të respektohen njësoj si ato të çdo qytetari tjetër./ HistoriaIme

AKTUALITET  / IDENTITET

Pse Eurovizion ka rëndësi për ushtarakët LGBTQ+ në Ukrainë!

Isa Myzyraj Posted On 04/05/2023

Si fituese e Eurovizionit 2022, Ukrainës i garantohet një vend në finalen e Eurovizionit më 13 maj. Kur TVORCHI të dalë në skenë në qytetin pritës Liverpool, do të jetë një moment për t’u shijuar për trupat LGBT të vendit.

“Nuk e dija nëse do t’ia dilja,” -thotë Antonina Romanova, një ushtare që ka luftuar në vijën e parë të Ukrainës.

“Më duhej të ecja dy kilometra nën zjarr të fortë në baltë, në shi, natën – me mortaja dhe të gjitha pajisjet, të cilat ishin jashtëzakonisht të rënda. Ishte përtej aftësive të mia fizike. Dyshoj se mund ta kaloj përsëri atë. “

Ky është realiteti për Antoninën, e cila identifikohet si jobinare dhe e cila, me partnerin e saj prej nëntë vitesh, Oleksandr, morën vendimin për të lënë jetën e tyre si drejtore teatri në Kiev dhe për të luftuar ushtrinë ruse. “Një botë tjetër” kështu e përshkruan Oleksandr.

Është një hap që ata ndërmorën menjëherë pasi Rusia nisi pushtimin e  Ukrainës në shkurt 2022. Duke folur me ta nëpërmjet kamerës së internetit, është e pamundur të imagjinohet gjithçka që kanë kaluar gjatë 14 muajve të fundit.

Puna e tyre ka variuar nga gërmimi i llogoreve dhe gjuajtja me armë.

 Atyre gjithashtu u është dashur të mësojnë nga e para se si të përdorin mortajat – dhe i kanë gjuajtur mbi dëborë gjatë dimrit të gjatë e të ashpër.

Tani, një lehtësim shumë i nevojshëm i dritës është afër.

“Ne mezi presim të shohim Ukrainën të performojë në Eurovizion këtë vit,” thotë Oleksandr. “Kemi pasur kohë shumë të vështira. Dhe Eurovizioni është si një frymë e freskët… sepse kur sheh njerëzit duke bërë atë që duan, dhe duke shijuar atë që po bëjnë dhe se jeta vazhdon ende… Kur sheh njerëz në Evropë të mbështesësh Ukrainën: kjo është shumë e rëndësishme. Sidomos kur je në vijën e parë.”

Por razamatazz-i, zhveshjet, zhurmat dhe këngët duken të gjitha shumë larg nga lufta në vijën e parë.

Pse Eurovizioni është diçka për të cilën ata mendojnë?

“Është një mesazh shumë i rëndësishëm që Evropa na mbështet”, shpjegon Antonina. “Dhe për njerëzit që mbrojnë Ukrainën me armë në duar, është shumë e rëndësishme.”

Të dy ushtarët kanë kujtime të bukura nga triumfi i Orkestrës Kalush, duke fituar Eurovizionin për Ukrainën në vitin 2022.

Deri atëherë, jeta e përditshme përfshinte mbulimin në strehëzat e bombave. “Ndihej si një mrekulli që Kalush kishte një shans për të përfaqësuar Ukrainën me dinjitet”, thotë Oleksandr. “Mendova “O zot, ne fituam Eurovizionin, do ta fitojmë këtë luftë!”, qesh ai.

“Ishte shumë emocionuese”, shton Antonina, e cila thotë se ka mbetur “pa fjalë”.

Duke e kthyer shpatullën drejt kamerës, Oleksandr tregon një distinktiv me ngjyrë ylberi . Dhe të dy kanë një distinktiv tjetër, më diskret, me ngjyra ushtarake. Koka e një njëbrirëshi shikon jashtë. Është bërë një emblemë e shërbimit të ushtrisë LGBT në Ukrainë. “Sepse shumë njerëz thanë se nuk kishte LGBTQ+ në ushtri,” buzëqesh Oleksandr.

Çifti pritej të ndeshej me agresion homofobik, verbal dhe madje fizik nga shokët e tyre ushtarë, pasi ishin rrahur dhe spërkatur me piper në një sulm të rastësishëm homofobik në rrugë para luftës vitin e kaluar.

Por në përgjithësi, ata janë befasuar këndshëm. “Është më tolerante nga sa prisnim – dhe unë mendoj se kjo është pjesërisht për shkak të ushtarakëve të tjerë LGBTQ që dolën hapur,” .

Një çift tjetër që ndjek hapat e tyre janë Pavlo Lagoida, 20 vjeç dhe Vladyslav Polishchuk, 30 vjeç. Nëpërmjet kamerës së internetit nga rajoni i Odesës, ata shpjegojnë se janë me pushime përpara se të përgatiten për t’u dërguar në vijën e parë.

Për të gjitha presionet me të cilat përballen, Pavlo thotë se ata gjithashtu luftojnë me disa thirrje. “Shumë njerëz besuan se ne nuk jemi në gjendje të marrim një armë në duart tona dhe të luftojmë. Dhe ata besojnë se ne jemi kaq delikate. Jo mashkullore.”

Pse ka rëndësi Eurovizioni për ta?

“Fitorja e Ukrainës vitin e kaluar tregoi se Ukraina është e pathyeshme,” thotë Vladyslav. “Dhe se ne mund të kapërcejmë çdo vështirësi dhe fatkeqësi, qoftë luftë apo garë. Besoj se është një mesazh për të gjithë botën që pavarësisht luftës ne mund të tregojmë kreativitetin tonë.

“Është gjithashtu mesazhi për Rusinë: Pavarësisht se si po shkon lufta, ne ende e kemi këtë shpirt luftarak. Dhe kjo nuk na thyen. Dhe as nuk e thyen shpirtin tonë krijues. Dhe ne kurrë nuk do të gjunjëzohemi para Rusisë. .”

Për Antoninën, ndikimi i agresionit rus nuk është asgjë e re. Ajo u largua nga vendlindja e saj, Krimea, kur Rusia pushtoi gadishullin në vitin 2014 dhe u transferua në Kiev. Është ironike që ai përndryshe nuk mund të kishte takuar Oleksanndrin dhe të kishte rënë në dashuri.

Pjesërisht për shkak të prejardhjes së tij, Antonina ka kujtime të gjalla të fitores së Ukrainës në Eurovizion në 2016 me këngën e Jamala, 1944, për dëbimin e tatarëve të Krimesë nën regjimin e Stalinit.

 “Kam një shpresë të madhe që një ditë Eurovizioni do të mbahet në Krime”, thotë ai. “Sepse është një vend i shenjtë për Ukrainën. Që kur filloi lufta në Krime, ajo duhet të përfundojë në Krime.”/ BBC

AKTUALITET  / IDENTITET

Platforma e takimeve për lezbike dërgon një ‘mesazh për transfobet’: Fshi aplikacionin tone

Isa Myzyraj Posted On 29/04/2023

HER, një platformë globale takimesh dhe rrjeti për lezbiket dhe njerëz të tjerë queer që kërkojnë dashuri dhe miqësi, u dërgoi një njoftim masiv përdoruesve të saj të mërkurën: “Një mesazh për transfobet: Koha për ta fshirë HER”, -thuhej pjesërisht.

“Ne kemi një komunitet shumë të madh lezbike në HER, dhe kështu duam ta bëjmë atë mesazh vërtet të qartë”, tha Robyn Exton, e cila themeloi platformën në vitin 2015, për NBC News të premten. “Të gjitha lezbiket janë të mirëseardhura në HER – lezbike trans, lezbike jobinare.”

Exton, e cila tha se aplikacioni ka 20 milionë përdorues në mbarë botën, 12.5% e të cilëve identifikohen si transgjinorë ose jobinarë, tha se ajo dhe kolegët e saj në HER janë të vendosur të kundërshtojnë narrativën kundër personave trans.

“Ne jemi gra cis, dhe ne thelbësisht nuk pajtohemi me këtë,” tha ajo.

Exton tha se aplikacioni HER kërkon të minimizojë diskriminimin transgjinor në aplikacion, ndër të tjera, duke pezulluar llogaritë e atyre që publikojnë preferenca që përjashtojnë përdoruesit transgjinorë.

“Kur shprehimisht shprehni se nuk do të konsideroni një grup të tërë identiteti, kjo tregon sjellje diskriminuese.”/ HistoriaIme

AKTUALITET  / IDENTITET

Pro LGBT: Mirëpresim lindjen e Lëvizjes së majtë Bashkë, si një mundësi e re për solidaritet

Isa Myzyraj Posted On 27/04/2023

Organizata Pro LGBT ka ndjekur me interes lindjen e një partie të majtë si Lëvizja Bashkë. E ngritur mbi aktivitetin e mëparshëm publik të anëtarëve të lëvizjes në mbrojtje të punëtorëve dhe të studentëve, Lëvizja Bashkë ka rinovuar te ne shpresën se edhe në Shqipëri debati mbi të drejtat e komunitetit LGBTQ+ mund të kryhet në një terren politik dhe botëkuptimor.

Deri më sot nevoja për akses të barabartë të komunitetit LGBTQ+ në shërbime pa diskriminim, të pasurit të drejta dhe trajtim të barabartë bazuar në këto të drejta, janë konsumuar në publik, në media dhe në zyrat e shtetit jo pse partitë politike kanë ndonjë qëndrim parimor mbi ne, komunitetin LGBTQ+, por sepse kanë parë te ne ose një mundësi për të avancuar ndonjë axhendë të vetën, ose një rrezik për t’u evituar. Rrezik që buron nga opinioni publik kryesisht negativ ndaj LGBTQ+, për shkak të mungesës në shoqëri e informacionit mbi ne.

Ndryshimet cilësore që do u mundësojnë qytetarëve LGBTQ+ të jetojnë të lirë në një vend që nuk është armik për ta, jo detyrimisht do të vijnë nga forcat partiake. Ato do të vinë sidomos sepse ne jemi të vendosur të luftojmë për to. Megjithatë ekzistenca e një partie që nuk ka frikë të shprehë publikisht botëkuptimin e vet pozitiv ndaj komunitetit LGBTQ+ është një mundësi për solidaritet dhe për transformim shoqëror.

Në manifestin e Lëvizjes Bashkë, ne lexojmë se kjo lëvizje beson që “çdo njeri, pavarësisht kategorizimit, orientimit dhe vetëpërkufizimit identitar – etnik, gjuhësor, fetar, seksual, krahinor etj. – duhet të trajtohet me respekt e barazisht, si dhe të mos diskriminohet as nga shteti, as nga shoqëria.”

Gjithashtu, lexojmë me interes ndjeshmërinë e kësaj lëvizje për nevojën për solidaritet dhe vlerësimin që lëvizja i bën shtetit social si “një ndër arritjet më të mëdha të historisë”, duke i konsideruar shtyllat si shëndetësia, arsimi, strehimi, integrimi social dhe mbështetja ekonomike “kontribuese në demokratizim”.

Ne lexojmë me vëmendje edhe qëndrimin korrekt të Lëvizjes Bashkë mbi barazinë gjinore. Megjithatë duam të shikojmë në praktikë se si parimet e barazisë gjinore do të formësojnë aksionet politike të partisë. Kjo ka rëndësi po të kemi parasysh se në të kaluarën disa anëtarë themelues të partisë kanë qënë, për fat të keq, pjesë e një retorike të papranueshme seksiste të përdorur në rrjete sociale ndaj disa ish anëtare të tjera gra.

Ne besojmë se ky hap përmbajtësor në politikën shqiptare, pra krijimi i një force të majtë progresiste, do ta ndihmojë Shqipërinë për t’i ngritur debatet për të ardhmen e vendit – përfshirë debatet mbi të drejtat e LGBTQ+ – mbi parime dhe jo mbi kalkulime zgjedhore apo marifete PR. Besojmë se qoftë një e majtë e vërtetë apo një pol i djathtë që e shtrojnë aktivitetin politik mbi botëkuptime të artikuluara qartë, do ta ndihmonin Lëvizjen LGBTQ+ në Shqipëri si dhe çdo grupim tjetër aktivist të krijonte aleanca parimore, ideologjike, përbashkuese dhe botëkuptimore si aksione politike.

Ne qëndrojmë një hap të vetëm përpara mbështetjes publike dhe solidare (full endorsement) të Lëvizjes Bashkë sepse duam të dëgjojmë më shumë nga ata, si dhe duam të vazhdojmë ta fuqizojmë lëvizjen tonë në aftësinë për të ngritur ura komunikimi me aktorë të tjerë politikë, për interes të komunitetit LGBTQ+.