Dita Ndërkombëtare e të Drejtave të Njeriut shënohet çdo vit më 10 dhjetor – ditën kur Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara miratoi, në vitin 1948, Deklaratën Universale të të Drejtave të Njeriut (UDHR). DUDNJ është një dokument historik, i cili shpall të drejtat e patjetërsueshme që gjithkush ka të drejtë si qenie njerëzore – pavarësisht nga rraca, ngjyra, feja, karakteristikat e seksit, identiteti gjinor, orientimi seksual, gjuha, opinioni politik, origjina kombëtare ose sociale, pasuria, lindja ose statusi, etj.
I disponueshëm në më shumë se 500 gjuhë, DUDNJ është dokumenti më i përkthyer në botë.
Tema e Ditës së të Drejtave të Njeriut të këtij viti lidhet me ‘Barazinë’, me reduktimin e pabarazive, avancimin e të drejtave të njeriut.
Parimet e barazisë dhe mosdiskriminimit janë në qendër të të drejtave të njeriut. Barazia është në përputhje me Axhendën 2030 dhe me qasjen e OKB-së të përcaktuar në dokumentin Kuadri i Përbashkët për të mos lënë askënd pas: Barazia dhe mosdiskriminimi në zemër të zhvillimit të qëndrueshëm.
Kjo përfshin adresimin dhe gjetjen e zgjidhjeve për format e rrënjosura të diskriminimit që kanë prekur njerëzit më vulnerabël në shoqëri, duke përfshirë gratë dhe vajzat, popujt indigjenë, njerëzit me origjinë afrikane, personat LGBTI, migrantët dhe njerëzit me aftësi të kufizuara, ndër të tjera.
Barazia, përfshirja dhe mosdiskriminimi, me fjalë të tjera – një qasje e bazuar në të drejtat e njeriut ndaj zhvillimit – është mënyra më e mirë për të reduktuar pabarazitë dhe për të rifilluar rrugën tonë drejt realizimit të Agjendës 2030.
Fillimi zyrtar i Ditës së të Drejtave të Njeriut daton që nga viti 1950, pasi Asambleja miratoi rezolutën 423 (V) duke ftuar të gjitha shtetet dhe organizatat e interesuara të miratojnë 10 dhjetorin e çdo viti si Ditën e të Drejtave të Njeriut.
Kur Asambleja e Përgjithshme miratoi Deklaratën, ajo u shpall si një “standard i përbashkët i arritjeve për të gjithë popujt dhe të gjitha kombet”, drejt të cilit individët dhe shoqëritë duhet “të përpiqen me masa progresive, kombëtare dhe ndërkombëtare, për të siguruar njohjen e tyre universale dhe efektive dhe respektimin”.
Deklarata Universale e të Drejtave të Njeriut përcakton një gamë të gjerë të drejtash dhe lirish themelore, për të cilat të gjithë ne kemi të drejtë. Ajo garanton të drejtat e çdo individi kudo, pa dallim në bazë të kombësisë, vendbanimit, gjinisë, origjinës kombëtare ose etnike, fesë, gjuhës ose ndonjë statusi tjetër.
Megjithëse Deklarata nuk është një dokument detyrues, ajo frymëzoi më shumë se 60 instrumente të të drejtave të njeriut, të cilat së bashku përbëjnë një standard ndërkombëtar të të drejtave të njeriut. Sot pëlqimi i përgjithshëm i të gjitha shteteve anëtare të Kombeve të Bashkuara për të drejtat themelore të njeriut të përcaktuara në Deklaratë e bën atë edhe më të fortë dhe thekson rëndësinë e të drejtave të njeriut në jetën tonë të përditshme./Agon Rexhepi
Burimi: Humanrightsday